Συνέντευξη του Γιάννη Σαλαβόπουλου στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ

Τη ζωτική σημασία που έχει η υιοθέτηση στρατηγικών πρόληψης, αποτροπής και διαχείρισης κρίσεων, αλλά και βιώσιμης ανάπτυξης από έναν οργανισμό, μια επιχείρηση ή ένα κράτος ειδικά στις μέρες μας επισημαίνει στην «Η» ο επισκέπτης καθηγητής Public Affairs στο Πανεπιστήμιο SRH Εφαρμοσμένων Επιστημών του Βερολίνου και Ειδικός Σύμβουλος Public Affairs, Στρατηγικής και Βιώσιμης Ανάπτυξης Global Sustain και LNE Group) Γιάννης Σαλαβόπουλος, τονίζοντας πως όσες χώρες και οργανισμοί υιοθέτησαν τέτοιες στρατηγικές μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα την κρίση, αλλά και να βγουν ισχυρότεροι από αυτήν.

Γιατί είναι σημαντικό ένας οργανισμός, μια εταιρεία ή ένα Κράτος να επενδύσει στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων, τη διαχείριση κρίσεων, και στις στρατηγικές βιώσιμης ανάπτυξης;

Η υιοθέτηση και εφαρμογή των παραπάνω στρατηγικών και διαδικασιών είναι ειδικά τώρα περισσότερο αναγκαία από ποτέ, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά εν μέρει και για την Ε.Ε. Η σωστή εφαρμογή τους βοηθάει έναν οργανισμό, μια εταιρεία, μια χώρα να προλάβει κρίσεις, να τις αντιμετωπίσει και να τις διαχειριστεί καλύτερα όταν αυτές ξεσπάσουν αλλά και να μειώσει τις συνέπειές τους. Τα ρίσκα για μια οικονομία και ένα οργανισμό, δεν είναι μόνο οικονομικά, αλλά και πολιτικά, γεωστρατηγικά, ασφαλείας, περιβαλλοντικά (π.χ. κλιματική αλλαγή). Επιπλέον, οι στρατηγικές ενίσχυσης της ταυτότητας αλλά και του brand ενός οργανισμού ή χώρας, συμβάλλουν καταλυτικά στη βελτίωση των επιδόσεων μιας εθνικής οικονομίας αλλά και της εταιρικής απόδοσης μιας επιχείρησης.

Οι εταιρείες αλλά και οι χώρες που υιοθέτησαν αλλά και εφάρμοσαν ένα συνδυασμό τέτοιων στρατηγικών μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα τις πρόσφατες κρίσεις. Για όλα αυτά, θα μιλήσουμε στο συνέδριο που γίνεται την Τρίτη στις 17:30 στο Athens Plaza Hotel, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό και διακεκριμένους ομιλητές. Θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε τεχνοκρατικά το ζήτημα, και να δείξουμε πως ο συνδυασμός των ως άνω στρατηγικών, μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο στην καλύτερη πρόληψη,αποτροπή κρίσεων αλλά και στην ανάπτυξη ή τη μείωση των συνεπειών από αυτές. Η υιοθέτηση στρατηγικών public affairs σε συνδυασμό με αυτών της βιώσιμης ανάπτυξης βοηθάει στη συνεχή επιρροή στα κέντρα αποφάσεων και διατήρηση ή και αύξηση της φήμης και επιρροής ενός οργανισμού, ενώ οι μηχανισμοί διαχείρισης κρίσεων σε συνδυασμό και πάλι με στρατηγικές αειφόρου ανάπτυξης, προλαμβάνουν, αποτρέπουν ή μειώνουν τις συνέπειες κρίσεων. Ο ορθός συνδυασμός αυτών των στρατηγικών και παραγόντων θωρακίζει μια χώρα και ένα οργανισμό και μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη.

Δώστε μας μερικά παραδείγματα χωρών ή εταιρειών που ανέκαμψαν χάρη στην παραπάνω στρατηγική.

Σε επίπεδο χώρας, ένα καλό παράδειγμα είναι η Κορέα. Η χώρα βγήκε ενισχυμένη από την τότε ασιατική οικονομική κρίση, αλλάζοντας μοντέλο οικονομικής στρατηγικής, εστιάζοντας στην αειφόρο καινοτόμο τεχνολογία. Π.χ. η κορεατική Samsung αναπτύχθηκε δυναμικά και κυριαρχεί στις αγορές, ενώ η αμερικανική Motorolla εξαφανίστηκε. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Ιρλανδία. Η συγκεκριμένη, παρότι μπήκε σε Μνημόνιο μετά την Ελλάδα κατάφερε μέσα από την πολιτική συναίνεση, την ανάπτυξη εναλλακτικών στρατηγικών και προτάσεων και τη θωράκιση της οικονομίας, όχι απλά να απορροφήσει τους κραδασμούς, αλλά να έχει εισέλθει σε τροχιά ανάπτυξης. Επίσης η Πορτογαλία, η οποία είχε χαμηλότερο ΑΕΠ από την Ελλάδα, πριν από την κρίση, βγαίνει δυνατή από την κρίση, με μια πιο εξωστρεφή οικονομία και με υψηλότερες εξαγωγές. Όσον αφορά παραδείγματα εταιρειών, το ένα είναι η BP, η οποία έδειξε αργά αντανακλαστικά στην αντιμετώπιση της μόλυνσης που προκάλεσε μια από τις πλατφόρμες της εξόρυξης πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικό. Ένα άλλο πιο πρόσφατο είναι της Volkswagen και το σκάνδαλο με τις εκπομπές ρύπων. Παρότι η εταιρεία σε φάση πριν από την κρίση ενήργησε λάθος και στην πρώτη φάση της κρίσης η αντίδρασή της ήταν σπασμωδική, σε δεύτερο στάδιο, προσπαθώντας να διορθώσει τα λάθη, έχει έξυπνα ανακοινώσει την αναβάθμιση των στρατηγικών αειοφορίας παγκοσμίως, αποφασίζοντας στροφή και επενδύσεις σε αυτοκίνητα με ηλεκτροκίνηση, μια τεχνολογία φιλική στο περιβάλλον.

Από την εμπειρία σας, τι πιστεύετε ότι έγινε λάθος στις διαπραγματεύσεις της χώρας μας με τους εταίρους;

Επειδή κάποιες πλευρές των διεθνών επαφών κατά την κρίση έτυχε να τις ζήσω από πολύ κοντά, θεωρώ ότι το λάθος της Ελλάδας ήταν ότι δεν είχε σε καμία φάση στρατηγική, σχέδιο και σοβαρές εναλλακτικές προτάσεις. Η απλή άρνηση δεν αποτελεί στρατηγική. Το πολιτικό σύστημα στάθηκε κατώτερο των περιστάσεων, δεν υπήρξε συναίνεση ούτε για τα βασικά στρατηγικά ζητήματα, παρά μόνο, όταν η χώρα, απειλήθηκε με έξοδο από την Ευρωζώνη. Χρειάζεται αξιόπιστο μακρόπροθεσμο ποσοτικοποιημένο πρόγραμμα ανάπτυξης, επενδύσεων, εξωστρέφειας, καινοτομίας. Σαφώς και υπάρχουν εμμονές και διαφορετικές αντιλήψεις αντιμετώπισης κάποιων οικονομικών μερών, ωστόσο, αυτό που δεν κάναμε εμείς, και υπήρξε στις άλλες χώρες με πρόγραμμα, ήταν η συναίνεση σε επίπεδο, πολιτικό, οικονομικό και κοινωνίας, αλλά και εναλλακτικές και εφαρμόσιμες αποτελεσματικές διαπραγματευτικές και οικονομικές στρατηγικές. Π.χ. Η Ιρλανδία παρά την επιμονή της τότε τρόικας, αρνήθηκε επίμονα να αυξήσει τους φορολογικούς της συντελεστές, καθότι είναι ένα στρατηγικό εργαλείο της οικονομίας της, αντιπροτείνοντας άλλες μεταρρυθμίσεις.

Σήμερα η οικονομία βρίσκεται ξανά σε δίνη, οι πιέσεις είναι ασφυκτικές. Τι πιστεύετε ότι θα μπορούσε να γίνει για να μην οδηγηθούμε σε αδιέξοδο;

Ένα από τα βασικά θέματα που χρειάζεται να κάνει η χώρα μας είναι να βελτιώσει την ταυτότητα, την αξιοπιστία και την εικόνα της στο εξωτερικό όχι απλά επικοινωνιακά, σποραδικά και ασυντόνιστα, αλλά έχοντας βέβαια πρώτα στρατηγικά αποφασίσει και σχεδιάσει ποιο οικονομικό και επιχειρηματικό μοντέλο θέλει να ακολουθήσει και ποιες συμμαχίες θέλει να χρίσει στο διεθνές στερέωμα. Βελτιώνοντας την αξιοπιστία και ταυτότητά μας ως χώρα, θα βελτιωθεί και η διαπραγματευτική ικανότητά μας. Χρειάζεται πιο αποτελεσματικό, συνεχές και συστηματικό βασισμένο σε ισχυρές συμμαχίες και αξιοποίηση των Ελλήνων του εξωτερικού lobbying στα διεθνή και ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων. Να γίνει ένα rebranding – repositioning του made in Greece. Να βγει η χώρα μπροστά, να παίξει «επίθεση» με τη θετική έννοια του όρου, αλλά πρέπει να έχει να πει και ένα θετικό απτό story. Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι πολιτικά, οικονομικά, στρατηγικά! Χρειάζεται άμεσα συναίνεση, καλύτερη στρατηγική διαχείριση κρίσεων! Υπάρχει ευκαιρία, αλλά ίσως είναι η τελευταία!

Με βάση την εμπειρία σας, είναι εφικτή η ανάκαμψη της οικονομίας σε σύντομο διάστημα; Πού πρέπει να εστιάσει η χώρα για να εξέλθει ταχύτερα από την ύφεση;

Για να έρθει η ανάπτυξη πρέπει να κλείσει επιτυχώς η αξιολόγηση. Εφόσον δεν έχουμε έκτακτα γεγονότα και υπάρξει βελτίωση εσόδων μπορεί να υπάρξει θετική τάση το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Η υπερφορολόγηση σε μια οικονομία με ύφεση, παρατείνει την κρίση και μειώνει το ΑΕΠ. Εκτός από τους κλασικούς τομείς, όπως ο τουρισμός, η ναυτιλία και ο αγροτικός τομέας πρέπει να εστιάσουμε με σχέδιο και συγκεκριμένες προτάσεις, στην αιειφόρο καινοτομία, στην έμφαση σε καινοτόμους κλάδους, όπως η τεχνολογία (Internet of Things, Big Data, Cloud Computing κ.λπ.), η ενέργεια, οι συνδυασμένες μεταφορές και τα logistics και η βιομηχανία τροφίμων.