Για την ιδιαίτερη σημασία της εξωτερικής επαλήθευσης των Απολογισμών ΕΚΕ μιλάει στο CSR Review o Dr Reinhard Preiss, International Business Director TÜV Austria Group / TÜV Austria Holding AG, επισημαίνοντας ότι οι εταιρείες αρχίζουν να το αναγνωρίζουν.
Γιατί θα πρέπει μια επιχείρηση ή ένας οργανισμός να συνεργάζεται με κάποιον εξωτερικό και ανεξάρτητο επαληθευτή όσον αφορά τους Απολογισμούς Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ); Ποια είναι τα οφέλη;
Μια εταιρεία αξιοποιεί έναν εξωτερικό και ανεξάρτητο επαληθευτή, με σκοπό να μπορεί να πείθει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ότι τα αναφερόμενα στον Απολογισμό της ΕΚΕ είναι αληθή. Τα οφέλη της επαλήθευσης είναι τόσο η παροχή αξιοπιστίας στον Απολογισμό ΕΚΕ όσο και η αναβάθμιση που επέρχεται μέσω της διαδικασίας ελέγχου από τον ανεξάρτητο επαληθευτή, ο οποίος επισημαίνει αδύνατα σημεία, καθώς και σημεία προς συνεχή βελτίωση.
Μπορείτε να μας καθοδηγήσετε αναφορικά με τα βήματα που ακολουθεί ένας εξωτερικός επαληθευτής κατά τη διαδικασία επαλήθευσης ενός Απολογισμού ΕΚΕ;
Η διαδικασία είναι απλή και αποτελείται από 5 βήματα:
i. Πρώτο βήμα: Report Review. Διαβάζει και ανασκοπεί τον Απολογισμό ΕΚΕ επισημαίνοντας τα σημεία που χρήζουν επαλήθευσης, π.χ. ενέργεια που καταναλώθηκε, ποσότητες ανακυκλώσιμων υλικών, ώρες εκπαίδευσης κ.λπ.
ii. Δεύτερο βήμα: Verification Audit. Eπιθεωρεί – επαληθεύει τις εγκαταστάσεις της εταιρείας, όπου ελέγχει και επιβεβαιώνει τους ισχυρισμούς του Απολογισμού.
iii. Τρίτο βήμα: Data Check. Ελέγχει τα τεκμήρια της εταιρείας, από τα οποία προήλθαν οι πληροφορίες που εντάσσονται στον Απολογισμό ΕΚΕ, π.χ. λογαριασμοί της ΔΕΗ, έγγραφα ζύγισης κάδων ανακύκλωσης κ.λπ.
iv. Τέταρτο βήμα: Standard Check. Ελέγχει την τήρηση των δεικτών του διεθνούς προτύπου π.χ. GRI-G3.1 (GRI-check). Το βήμα αυτό εφαρμόζεται εφόσον γίνεται επαλήθευση βάσει συγκεκριμένου προτύπου (π.χ. GRI, κτλ.).
v. Πέμπτο βήμα: Assurance Statement. Συντάσσει την έκθεση Επαλήθευσης, η οποία αναφέρει τα σημεία που ελέγχθηκαν, καθώς και τα σχετικά ευρήματα.
Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις και δυσκολίες που αντιμετωπίζει κανείς στην προσπάθεια επαλήθευσης ενός Απολογισμού ΕΚΕ;
Η δυσκολία έγκειται στο να μπορείς να τεκμηριώσεις ότι όντως ισχύουν αυτά που δημοσιεύεις. Υπάρχουν περιπτώσεις εταιρειών οι οποίες δημοσιεύουν ισχυρισμούς, οι οποίοι δεν στηρίζονται σε δεδομένα. Δηλαδή, να μπορείς να συλλέξεις τα κατάλληλα δεδομένα, ώστε να παρέχεις μια ολοκληρωμένη εικόνα για την πορεία της εταιρείας στην ΕΚΕ. Η βασική πρόκληση είναι να μπορείς να επιτυγχάνεις συνεχή βελτίωση στον τομέα της ΕΚΕ. Σε μια εποχή μάλιστα που τόσο στην Ελλάδα όσο και πανευρωπαϊκά σοβεί μια σοβαρή χρηματοοικονομική αλλά και αξιακή κρίση, εταιρείες οι οποίες επιτυγχάνουν συνεχή βελτίωση στην ΕΚΕ σημαίνει πρακτικά ότι λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα που αποσκοπούν στη συμβολή αντιμετώπισης σημαντικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων. Και αυτό είναι η σημαντικότερη πρόκληση όλων, αλλά και ταυτόχρονα η σημαντικότερη επίτευξη.
Σε τι βαθμό εμπιστεύονται εξωτερικούς επαληθευτές οι εταιρείες που εκδίδουν Απολογισμούς Αειφορίας; Πρόκειται για τάση που βαίνει αυξανόμενη;
Σε διεθνές επίπεδο, σήμερα το 46% των 250 μεγαλύτερων εταιρειών που εκπονούν Κοινωνικούς Απολογισμούς ΕΚΕ φροντίζει να τον επαληθεύσει μέσω ανεξάρτητου φορέα. Το 2008 το ποσοστό αυτό ήταν 40%, ενώ το 2005 ήταν 30%. Παρατηρούμε δηλαδή μια σταθερή και σαφή άνοδο της επαλήθευσης των Απολογισμών ΕΚΕ από ανεξάρτητο τρίτο. Αξίζει εδώ να σημειωθεί, ότι η θυγατρική μας εταιρεία TÜV AUSTRIA HELLAS διαθέτει ήδη περισσότερους από 10 πιστοποιημένους επαληθευτές με πολύ μεγάλη εμπειρία στα θέματα «κλειδιά» της ΕΚΕ, έχοντας ήδη συνεργασία στα θέματα της εξωτερικής επαλήθευσης με μεγάλες ελληνικές εταιρείες και ελληνικούς ομίλους. Μάλιστα, λόγω της εξειδίκευσης και της εμπειρίας, το TÜV AUSTRIA GROUP έχει αναθέσει στην TÜV AUSTRIA HELLAS τη χάραξη στρατηγικής για όλο το Group στον ευρύτερο χώρο της ΝΑ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής στα θέματα της ανάπτυξης της υπηρεσίας της εξωτερικής επαλήθευσης ΕΚΕ.
Θεωρείτε ότι η έκδοση Απολογισμού ΕΚΕ θα πρέπει να είναι υποχρεωτική; Πιστεύετε ότι θα πρέπει να ισχύει κάτι ανάλογο και για την εξωτερική επαλήθευσή του;
Πιστεύω ότι ο Απολογισμός ΕΚΕ πρέπει να γίνει υποχρεωτικός, τουλάχιστον για όλες τις εισηγμένες εταιρείες. Τα ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να γνωρίζουν την πλήρη πορεία μιας εταιρείας και όχι μόνο τα χρηματοοικονομικά της μεγέθη. Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζει το θεσμικό πλαίσιο για την υποχρεωτική δημοσίευση Απολογισμών ΕΚΕ. Παρομοίως πιστεύω ότι η εξωτερική επαλήθευση των Απολογισμών ΕΚΕ πρέπει να είναι υποχρεωτική, ώστε τα ενδιαφερόμενα μέρη να μπορούν να εμπιστευτούν τις πληροφορίες που διαβάζουν. Είναι θέμα αξιοπιστίας και σοβαρότητας ο Απολογισμός ΕΚΕ να επαληθεύεται από ανεξάρτητο τρίτο, ο οποίος να έχει την κατάλληλη και αποδεδειγμένη τεχνική επάρκεια να το κάνει. Γενικότερα πιστεύω ότι ο Απολογισμός ΕΚΕ και η επαλήθευσή του θα πρέπει να αντιμετωπίζονται από τις εταιρείες ακριβώς όπως διαχειρίζονται τον Οικονομικό Απολογισμό τους (Λογιστικές Καταστάσεις, Ισολογισμός) και την επαλήθευσή του. Ήδη στο εξωτερικό προωθείται ο Ενιαίος Απολογισμός, όπου πλέον σε έναν Εταιρικό Απολογισμό παρουσιάζεται τόσο η οικονομική πορεία της εταιρείας όσο και η εξέλιξη των δράσεων και των επιτεύξεων στην ΕΚΕ. Εδώ όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο ανεξάρτητος επαληθευτής της ΕΚΕ πρέπει και να ξέρει και να μπορεί να παρέχει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας. Δεν μπορεί να είναι μια εταιρεία παροχής υπηρεσιών ελέγχου σε χρηματοοικονομικά θέματα (π.χ. auditing accountancy firms) διότι η ΕΚΕ συμπεριλαμβάνει σημαντικές απαιτήσεις που άπτονται του περιβάλλοντος, της υγείας και της ασφάλειας, του ανθρώπινου δυναμικού, όπου η εξειδίκευση αυτών των εταιρειών σε τέτοια θέματα είναι πολλές φορές χαμηλή. Η εξωτερική επαλήθευση της ΕΚΕ είναι ιδιαίτερα σημαντική και κομβικής σημασίας για τα ενδιαφερόμενα μέρη των εταιρειών, για να αντιμετωπίζεται ως ένα απλό συμπλήρωμα ενός χρηματοοικονομικού audit. Και αυτό ήδη αλλάζει!
Γιατί θα πρέπει μια επιχείρηση ή ένας οργανισμός να συνεργάζεται με κάποιον εξωτερικό και ανεξάρτητο επαληθευτή όσον αφορά τους Απολογισμούς Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ); Ποια είναι τα οφέλη;
Μια εταιρεία αξιοποιεί έναν εξωτερικό και ανεξάρτητο επαληθευτή, με σκοπό να μπορεί να πείθει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ότι τα αναφερόμενα στον Απολογισμό της ΕΚΕ είναι αληθή. Τα οφέλη της επαλήθευσης είναι τόσο η παροχή αξιοπιστίας στον Απολογισμό ΕΚΕ όσο και η αναβάθμιση που επέρχεται μέσω της διαδικασίας ελέγχου από τον ανεξάρτητο επαληθευτή, ο οποίος επισημαίνει αδύνατα σημεία, καθώς και σημεία προς συνεχή βελτίωση.
Μπορείτε να μας καθοδηγήσετε αναφορικά με τα βήματα που ακολουθεί ένας εξωτερικός επαληθευτής κατά τη διαδικασία επαλήθευσης ενός Απολογισμού ΕΚΕ;
Η διαδικασία είναι απλή και αποτελείται από 5 βήματα:
i. Πρώτο βήμα: Report Review. Διαβάζει και ανασκοπεί τον Απολογισμό ΕΚΕ επισημαίνοντας τα σημεία που χρήζουν επαλήθευσης, π.χ. ενέργεια που καταναλώθηκε, ποσότητες ανακυκλώσιμων υλικών, ώρες εκπαίδευσης κ.λπ.
ii. Δεύτερο βήμα: Verification Audit. Eπιθεωρεί – επαληθεύει τις εγκαταστάσεις της εταιρείας, όπου ελέγχει και επιβεβαιώνει τους ισχυρισμούς του Απολογισμού.
iii. Τρίτο βήμα: Data Check. Ελέγχει τα τεκμήρια της εταιρείας, από τα οποία προήλθαν οι πληροφορίες που εντάσσονται στον Απολογισμό ΕΚΕ, π.χ. λογαριασμοί της ΔΕΗ, έγγραφα ζύγισης κάδων ανακύκλωσης κ.λπ.
iv. Τέταρτο βήμα: Standard Check. Ελέγχει την τήρηση των δεικτών του διεθνούς προτύπου π.χ. GRI-G3.1 (GRI-check). Το βήμα αυτό εφαρμόζεται εφόσον γίνεται επαλήθευση βάσει συγκεκριμένου προτύπου (π.χ. GRI, κτλ.).
v. Πέμπτο βήμα: Assurance Statement. Συντάσσει την έκθεση Επαλήθευσης, η οποία αναφέρει τα σημεία που ελέγχθηκαν, καθώς και τα σχετικά ευρήματα.
Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις και δυσκολίες που αντιμετωπίζει κανείς στην προσπάθεια επαλήθευσης ενός Απολογισμού ΕΚΕ;
Η δυσκολία έγκειται στο να μπορείς να τεκμηριώσεις ότι όντως ισχύουν αυτά που δημοσιεύεις. Υπάρχουν περιπτώσεις εταιρειών οι οποίες δημοσιεύουν ισχυρισμούς, οι οποίοι δεν στηρίζονται σε δεδομένα. Δηλαδή, να μπορείς να συλλέξεις τα κατάλληλα δεδομένα, ώστε να παρέχεις μια ολοκληρωμένη εικόνα για την πορεία της εταιρείας στην ΕΚΕ. Η βασική πρόκληση είναι να μπορείς να επιτυγχάνεις συνεχή βελτίωση στον τομέα της ΕΚΕ. Σε μια εποχή μάλιστα που τόσο στην Ελλάδα όσο και πανευρωπαϊκά σοβεί μια σοβαρή χρηματοοικονομική αλλά και αξιακή κρίση, εταιρείες οι οποίες επιτυγχάνουν συνεχή βελτίωση στην ΕΚΕ σημαίνει πρακτικά ότι λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα που αποσκοπούν στη συμβολή αντιμετώπισης σημαντικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων. Και αυτό είναι η σημαντικότερη πρόκληση όλων, αλλά και ταυτόχρονα η σημαντικότερη επίτευξη.
Σε τι βαθμό εμπιστεύονται εξωτερικούς επαληθευτές οι εταιρείες που εκδίδουν Απολογισμούς Αειφορίας; Πρόκειται για τάση που βαίνει αυξανόμενη;
Σε διεθνές επίπεδο, σήμερα το 46% των 250 μεγαλύτερων εταιρειών που εκπονούν Κοινωνικούς Απολογισμούς ΕΚΕ φροντίζει να τον επαληθεύσει μέσω ανεξάρτητου φορέα. Το 2008 το ποσοστό αυτό ήταν 40%, ενώ το 2005 ήταν 30%. Παρατηρούμε δηλαδή μια σταθερή και σαφή άνοδο της επαλήθευσης των Απολογισμών ΕΚΕ από ανεξάρτητο τρίτο. Αξίζει εδώ να σημειωθεί, ότι η θυγατρική μας εταιρεία TÜV AUSTRIA HELLAS διαθέτει ήδη περισσότερους από 10 πιστοποιημένους επαληθευτές με πολύ μεγάλη εμπειρία στα θέματα «κλειδιά» της ΕΚΕ, έχοντας ήδη συνεργασία στα θέματα της εξωτερικής επαλήθευσης με μεγάλες ελληνικές εταιρείες και ελληνικούς ομίλους. Μάλιστα, λόγω της εξειδίκευσης και της εμπειρίας, το TÜV AUSTRIA GROUP έχει αναθέσει στην TÜV AUSTRIA HELLAS τη χάραξη στρατηγικής για όλο το Group στον ευρύτερο χώρο της ΝΑ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής στα θέματα της ανάπτυξης της υπηρεσίας της εξωτερικής επαλήθευσης ΕΚΕ.
Θεωρείτε ότι η έκδοση Απολογισμού ΕΚΕ θα πρέπει να είναι υποχρεωτική; Πιστεύετε ότι θα πρέπει να ισχύει κάτι ανάλογο και για την εξωτερική επαλήθευσή του;
Πιστεύω ότι ο Απολογισμός ΕΚΕ πρέπει να γίνει υποχρεωτικός, τουλάχιστον για όλες τις εισηγμένες εταιρείες. Τα ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να γνωρίζουν την πλήρη πορεία μιας εταιρείας και όχι μόνο τα χρηματοοικονομικά της μεγέθη. Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζει το θεσμικό πλαίσιο για την υποχρεωτική δημοσίευση Απολογισμών ΕΚΕ. Παρομοίως πιστεύω ότι η εξωτερική επαλήθευση των Απολογισμών ΕΚΕ πρέπει να είναι υποχρεωτική, ώστε τα ενδιαφερόμενα μέρη να μπορούν να εμπιστευτούν τις πληροφορίες που διαβάζουν. Είναι θέμα αξιοπιστίας και σοβαρότητας ο Απολογισμός ΕΚΕ να επαληθεύεται από ανεξάρτητο τρίτο, ο οποίος να έχει την κατάλληλη και αποδεδειγμένη τεχνική επάρκεια να το κάνει. Γενικότερα πιστεύω ότι ο Απολογισμός ΕΚΕ και η επαλήθευσή του θα πρέπει να αντιμετωπίζονται από τις εταιρείες ακριβώς όπως διαχειρίζονται τον Οικονομικό Απολογισμό τους (Λογιστικές Καταστάσεις, Ισολογισμός) και την επαλήθευσή του. Ήδη στο εξωτερικό προωθείται ο Ενιαίος Απολογισμός, όπου πλέον σε έναν Εταιρικό Απολογισμό παρουσιάζεται τόσο η οικονομική πορεία της εταιρείας όσο και η εξέλιξη των δράσεων και των επιτεύξεων στην ΕΚΕ. Εδώ όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο ανεξάρτητος επαληθευτής της ΕΚΕ πρέπει και να ξέρει και να μπορεί να παρέχει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας. Δεν μπορεί να είναι μια εταιρεία παροχής υπηρεσιών ελέγχου σε χρηματοοικονομικά θέματα (π.χ. auditing accountancy firms) διότι η ΕΚΕ συμπεριλαμβάνει σημαντικές απαιτήσεις που άπτονται του περιβάλλοντος, της υγείας και της ασφάλειας, του ανθρώπινου δυναμικού, όπου η εξειδίκευση αυτών των εταιρειών σε τέτοια θέματα είναι πολλές φορές χαμηλή. Η εξωτερική επαλήθευση της ΕΚΕ είναι ιδιαίτερα σημαντική και κομβικής σημασίας για τα ενδιαφερόμενα μέρη των εταιρειών, για να αντιμετωπίζεται ως ένα απλό συμπλήρωμα ενός χρηματοοικονομικού audit. Και αυτό ήδη αλλάζει!