«Οι υπεύθυνες επενδύσεις άγνωστη πηγή κεφαλαίων για τις ελληνικές επιχειρήσεις»

Τα αποτελέσματα της έρευνας, η οποία διεξήχθη σε 14 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δείχνουν ότι η υιοθέτηση στρατηγικών υπεύθυνων επενδύσεων αυξάνεται με ετήσιο ρυθμό που ανέρχεται στο 35%, ενώ κυρίαρχες επενδυτικές επιλογές αποτελούν τα ομόλογα (51%) και οι μετοχές (33%).

Υπεύθυνες κεφαλαιαγορές
Η υιοθέτηση πρακτικών στις χρηματαγορές, όπως των υποχρεωτικών σε κάποιες περιπτώσεις εκθέσεων αειφορίας από τις εισηγμένες εταιρείες και εισαγωγής δεικτών υπεύθυνων επενδύσεων από τις χρηματιστηριακές αρχές (όπως ο FTSE4Good και ο Dow Jones Sustainability Index), δίνουν περισσότερο ώθηση στην εν λόγω αγορά η οποία κυριαρχείται από θεσμικούς επενδυτές.

Στη χώρα μας η έκδοση απολογισμών αειφορίας για τις εισηγμένες δεν είναι υποχρεωτική. Το χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ από το 2013 καθιστά υποχρεωτική την έκδοση απολογισμού αειφορίας για τις εισηγμένες, ενώ η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Ινδίας (Securities and Exchanges Bureau of India – SEBI) καθιστά υποχρεωτική τη δημοσιοποίηση απολογισμών αειφορίας για τις 100 μεγαλύτερες εισηγμένες επιχειρήσεις. Επίσης στην Κίνα, η Επιτροπή Εποπτείας και Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων του Συμβουλίου του Κράτους (State Council’s Assets Supervision and Administration Commission), εξέδωσε οδηγία βάσει της οποίας όλες οι κρατικά ελεγχόμενες εισηγμένες εταιρείες (οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 30% της κεφαλαιοποίησης του χρηματιστηρίου) θα πρέπει να έχουν εκδώσει απολογισμό αειφορίας μέχρι το τέλος του 2012.

Στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά δεν υπάρχει δείκτης υπεύθυνων επενδύσεων. Το χρηματιστήριο του Γιοχάνεσμπουργκ, της Βραζιλίας, του Μεξικό και του Ισραήλ έχουν αναπτύξει χρηματιστηριακό δείκτη υπεύθυνων επενδύσεων (sustainability index) και περίπου το ένα τέταρτο των εισηγμένων επιχειρήσεων που συμμετέχουν στους εν λόγω δείκτες εκδίδουν ήδη ενοποιημένους απολογισμούς και ένας σημαντικός αριθμός των εισηγμένων έχει δεσμευθεί ότι θα το κάνει άμεσα.

H λίστα του Bloomberg για υπεύθυνες επενδύσεις
Πριν από μόλις τρία χρόνια η εταιρεία οικονομικών πληροφοριών Bloomberg ανέπτυξε και παρουσίασε στην επενδυτική κοινότητα ένα μοντέλο βαθμολόγησης (σκορ) εισηγμένων επιχειρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη αποκλειστικά κριτήρια περιβαλλοντικής απόδοσης (environment), κοινωνικών επιπτώσεων (society) και εταιρικής διακυβέρνησης (governance), το λεγόμενο ESG Disclosure Score.

Το Bloomberg υπολογίζει σε μια κλίμακα από το 0 έως το 100 το ESG Disclosure score για πάνω από 6.000 εισηγμένες σε πάνω από 50 χώρες, απαντώντας έτσι στις αυξημένες απαιτήσεις των θεσμικών κυρίως επενδυτών για περισσότερη διαφάνεια και εκτίμηση κινδύνου σε σχέση με τις εν λόγω παραμέτρους. Η πληροφορία πλέον αυτή είναι άμεσα διαθέσιμη στους υπολογιστές των χρηστών του Bloomberg.

Στη χώρα μας, την πρώτη θέση στην κατάταξη των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους καταλαμβάνει ο Όμιλος Επιχειρήσεων Μυτιληναίος λαμβάνοντας το υψηλό σκορ 70/100 αν συνυπολογίσει κανείς τόσο τα απαιτητικά κριτήρια του μοντέλου όσο και τη δραστηριότητα του Ομίλου στη βαριά βιομηχανία.

Σημαντικό επίσης να αναφερθεί είναι το γεγονός ότι είναι εξαιρετικά χαμηλό το ποσοστό των επιχειρήσεων παγκοσμίως που καταφέρνουν να περάσουν το κατώφλι του 50/100, το οποίο θεωρείται από ορισμένους διαχειριστές υπεύθυνων κεφαλαίων (responsible investors) ως προϋπόθεση (βάση) για την πραγματοποίηση επένδυσης.

Στο top της λίστας αυτής βρίσκουμε επίσης ελληνικές εισηγμένες οι οποίες δημοσιοποιούν στοιχεία εταιρικής υπευθυνότητας και αειφόρου ανάπτυξης όπως η Coca Cola, o Τιτάν, Ηρακλής, ο Όμιλος ΟΤΕ, η Τράπεζα Πειραιώς, κ.ά., ωστόσο όπως διαφαίνεται οι ελληνικές εισηγμένες θα πρέπει να προσπαθήσουν περισσότερο στη διάχυση της εν λόγω πληροφόρησης στους άμεσα ενδιαφερόμενους εταίρους (stakeholders).

Γιατί τότε μόνο θα μπορέσουν να επωφεληθούν από την πρόσβαση σε μια πηγή κεφαλαίων -άγνωστη μέχρι στιγμής για την Ελλάδα- αυτής των υπεύθυνων επενδύσεων που σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες ξεπερνά τα 11 τρισ. δολάρια, με τα περισσότερα κεφάλαια (περίπου 66%) να διοχετεύονται στις κεφαλαιαγορές της Ευρώπης.