Προς μια νέα Αειφορία

Άρθρο της κ. Ηλέκτρας Λυμπεροπούλου, Marketing & Communications Manager της Global Sustain, στο σελφ σερβις της Boussias Communications (ειδική έκδοση για την ΕΚΕ),


Για πολλά χρόνια η ενασχόληση με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη ήταν αυστηρά προσωπική υπόθεση των επιχειρήσεων που δρούσαν σε ένα ουσιαστικά αχαρτογράφητο πεδίο. Πλέον, η κατάσταση έχει αλλάξει και σε συνάρτηση με τις παγκόσμιες ανακατατάξεις που συντελούνται τόσο σε παγκόσμιο όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο, οι επιχειρήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν μια νέα πραγματικότητα, περνώντας από τις πειραματικές και αποσπασματικές φιλανθρωπικές δραστηριότητες σε μεθοδευμένες και ολοκληρωμένες δράσεις αειφορίας, ενσωματώνοντας στη στρατηγική τους οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα. 

Μερικές από τις παγκόσμιες προκλήσεις που χαρακτηρίζουν τον 21ο αιώνα είναι η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση, οι κοινωνικές ανακατατάξεις και η φτώχεια, θέματα τα οποία όπως φαίνεται μέχρι στιγμής απασχολούν σε μεγαλύτερο βαθμό από άποψη ρύθμισης τις ανεπτυγμένες χώρες. Ρίχνοντας μια πανοραμική ματιά στα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της αειφορίας και σύμφωνα με την εταιρία αξιολόγησης ROBECOSAM, οι χώρες που βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα αναφορικά με επιδόσεις αειφορίας είναι οι: Σουηδία, Αυστραλία, Νορβηγία, Δανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδάς, Φιλανδία, Ηνωμένες Πολιτείες και Αυστρία. Στις χαμηλότερες θέσεις βρίσκονται οι χώρες: Ελ Σαλβαδόρ, Ταϋλάνδη, Τζαμάικα, Ρωσία, Άγιος Δομίνικος, Μαρόκο, Ινδονησία, Βενεζουέλα, Αίγυπτος και Νιγηρία. Όσο για την Ελλάδα, παρά τα θετικά βήματα που έχει κάνει τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται στην 38η θέση.

Πρόσφατα ολοκληρώθηκε το δεύτερο Sustainability Forum από την Global Sustain, στο οποίο για μια ακόμα φορά τα αποτελέσματα των εργασιών έδωσαν το στίγμα της αειφορίας τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως. Όπως προκύπτει από τις εργασίες του Forum, οι οργανισμοί καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα ευρύ και πολυσύνθετο φάσμα θεμάτων μέσα στα επόμενα χρόνια, ενώ ραγδαίες εξελίξεις σημειώνονται σε τομείς όπως είναι η εφοδιαστική αλυσίδα, η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος αλλά και η λογοδοσία.

Ειδικά όσον αφορά στην εφοδιαστική αλυσίδα, ο αριθμός των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν υπεύθυνη συμπεριφορά δείχνει να αυξάνεται, ενώ σύμφωνα με στοιχεία του διεθνούς οργανισμού Carbon Disclosure Project (CDP) το 90% των εταιριών σε παγκόσμια κλίμακα εφαρμόζουν ειδικές οδηγίες αειφορίας οι οποίες ρυθμίζουν τις σχέσεις με τους προμηθευτές τους. Με το 20% των παγκόσμιων ρύπων να προέρχεται από τις παγκόσμιες μεταφορές αγαθών, ποσοστό που αναμένεται να ανέλθει στο 50% μέχρι το 2030, οι εταιρίες είναι υποχρεωμένες να διαχειρίζονται υπεύθυνα τον κύκλο ζωής των προϊόντων τους προβαίνοντας σε μείωση των εκπομπών αερίων κατά τις μεταφορές τους μέχρι το 2020, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό τριπλό στόχο 20-20-20. Ωστόσο, ο πήχης για τη μείωση εκπομπών ρύπων αναμένεται να ανέβει στα επόμενα χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο τραπέζι των συζητήσεων της Κομισιόν για τη μείωση των εκπομπών αερίων, βρίσκεται η αναθεώρηση των ενεργειακών στόχων που λήγουν το 2020, και συγκεκριμένα η μείωση του άνθρακα κατά 40% αλλά και η χρήση ανανεώσιμων πηγών κατά 30% μέχρι το 2030, θέτοντας νέα δεδομένα στη λειτουργία των επιχειρήσεων που καλούνται να γίνουν περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον.

Τι γίνεται όμως σε επίπεδο λογοδοσίας; Η οικοδόμηση ενός βιώσιμου μέλλοντος χρειάζεται πλέον κάτι παραπάνω από καλή πίστη και σε ευρωπαϊκό επίπεδο ήδη γίνονται οι απαραίτητες «ζυμώσεις» για τη θεσμοθέτηση ενός ρυθμιστικού πλαισίου. Με αφορμή την Πρόταση που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την 16η Απριλίου 2013, σχετικά με την τροποποίηση των Οδηγιών (8/660/ΕΕΚ και 83/349/ΕΕΚ) για τις ετήσιες και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, άνοιξε ο διάλογος για την ανάγκη κανονιστικής ρύθμισης της αειφορίας. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η προτεινόμενη τροποποίηση επιχειρεί να προσδώσει υποχρεωτικό χαρακτήρα στην δημοσίευση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα. Η υποχρέωση αυτή θα απευθύνεται σε επιχειρήσεις που κατά μέσο όρο απασχολούν περισσότερους από 500 εργαζόμενους και είτε ο ισολογισμός τους υπερβαίνει τα 20 εκ. ευρώ, είτε ο καθαρός κύκλος εργασιών τους υπερβαίνει τα 40 εκ. ευρώ. Η υποχρέωση αυτή προβλέπεται ήδη σε κάποια εθνικά πλαίσια, όπως σε αυτό της Γαλλίας και της Νότιας Αφρικής.

Όσον αφορά στην Ευρώπη, σήμερα 2.500 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις γνωστοποιούν στοιχεία για περιβαλλοντικές και κοινωνικές δράσεις τους. Στην Ελλάδα, από τις 45 εταιρείες που δημοσιεύουν απολογισμούς το 50% αυτών τους υποβάλλει σε εξωτερική διασφάλιση, το 75% ακολούθησε το πρότυπο GRI-G3 ενώ μόνο δύο δημοσίευσαν ενοποιημένο απολογισμό (integrated report) για το προηγούμενο έτος, ποσοστό το οποίο ενόψει των εξελίξεων θα αυξηθεί σημαντικά στα επόμενα χρόνια. Σε περίπτωση που περάσει η προτεινόμενη τροποποίηση, τότε 144 ελληνικές εταιρίες και 132 ελληνικοί όμιλοι εταιριών θα επηρεαστούν από τις αλλαγές και θα  δημοσιεύουν πληροφορίες σχετικά με περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα, σε μια ενιαία έκθεση.

Η θεσμοθέτηση ενός ισχυρού νομικού πλαισίου που θα υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να δημοσιεύουν μη οικονομικά στοιχεία, διαφορετικά να λογοδοτούν, είναι πλέον γεγονός, σηματοδοτώντας μια από τις πλέον σημαντικές εξελίξεις στο πεδίο της αειφορίας. Η ενοποιημένοι απολογισμοί είναι η νέα τάση που θα κυριαρχήσει και θα καθορίσει τη μακροπρόθεσμη και βραχυπρόθεσμη εμπορική επιτυχία των επιχειρήσεων που μέχρι πρότινος τηρούσαν μετριοπαθή στάση απέναντι σε θέματα αειφορίας.

Το μέλλον επιφυλάσσει σημαντικές εξελίξεις για την προώθηση και την ανάπτυξη της αειφορίας σε ένα ενιαίο και δομημένο πλαίσιο, καθώς και για τις επιχειρήσεις που θα ασπαστούν την υπεύθυνη φιλοσοφία, σε ένα παγκοσμιοποιημένο και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.   

Συνημμένο το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στο σελφ σέρβις.