Μπορούμε να μετρήσουμε την ασφάλεια των αυτοκινητοδρόμων αντικειμενικά και αξιόπιστα; Ναι, βεβαιώνει η σύγχρονη τεχνολογία και συγκεκριμένα το project South East Neighbourhood Safe Routes (SENSοR), που υλοποίησε η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Make Roads Safe Hellas (MRSH), η οποία ανέλαβε το 2012 την αποστολή να καταγράψει, αξιολογήσει και πιστοποιήσει βάσει διεθνώς αναγνωρισμένων πρωτοκόλλων (EuroRAP) την ασφάλεια του οδικού δικτύου σε 14 χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και επιθεώρησε 16.000km οδών υψηλής προτεραιότητας (κυρίως του Διευρωπαϊκού οδικού δικτύου).
Αττική Οδός. Οι καλύτερες επιδόσεις πανελλαδικά
Κατά την υλοποίηση του προγράμματος στην Ελλάδα καταρτίστηκαν, σε πρώτο στάδιο, χάρτες επικινδυνότητας, οι οποίοι αποτυπώνουν χρωματικά τα στατιστικά δεδομένα ατυχημάτων στο υπό εξέταση οδικό δίκτυο, όπως αυτά έχουν καταγραφεί από Mετρήσεις του προγράμματος SENSοR Υψηλά επίπεδα ασφάλειας στην Αττική Οδό τις επίσημες Αρχές (ΕΛ. ΣΤΑΤ. και Τροχαία), για τα έτη 2008-2010. Στην Ελλάδα ο χάρτης καλύπτει 4.600km του χαρακτηρισμένου Διευρωπαϊκού οδικού δικτύου (για τις υποδομές της περιόδου αναφοράς).
Η Αττική Οδός παρουσιάζει βάσει της ανάλυσης του SENSoR την καλύτερη επίδοση πανελλαδικά, εμφανίζοντας πολύ χαμηλή συγκέντρωση θανατηφόρων ατυχημάτων σε σχέση με το πλήθος των οχημάτων και τις διαδρομές που εξυπηρετεί. Το επόμενο βήμα του έργου αφορούσε την επιθεώρηση και αποτύπωση της πραγματικής κατάστασης των δρόμων μέσω της αξιολόγησης περισσότερων από 50 χαρακτηριστικών στοιχείων των οδών, τα οποία έχει αποδειχθεί ότι καθορίζουν τη σοβαρότητα ενός τροχαίου ατυχήματος. Κατά την επιθεώρηση, ειδικά εξοπλισμένο και διαπιστευμένο όχημα συνέλεξε πληροφορίες από το οδικό δίκτυο και το περιβάλλον του ανά διαστήματα 100 μέτρων, η επεξεργασία των οποίων κατέληξε στον χαρακτηρισμό των οδικών τμημάτων με Αστέρια Επίδοσης (από 1 αστέρι – ελάχιστη ασφάλεια έως 5 αστέρια – μέγιστη ασφάλεια).
Οι επιδόσεις της Αττικής Οδού, στο τμήμα το οποίο επιθεωρήθηκε (από το Μαρκόπουλο μέχρι την Ελευσίνα) την καθιστούν ένα σημείο αναφοράς στην Ελλάδα αλλά και την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της (97%) χαρακτηρίζεται με 3, 4 ή ακόμα και 5 αστέρια.
Στοιχεία που καθορίζουν την πολύ καλή επίδοση του σύγχρονου αυτού αυτοκινητoδρόμου είναι, μεταξύ άλλων, η πολύ καλή ποιότητα του οδοστρώματος, η ανακλαστικότητα της οριζόντιας σήμανσης, ο φωτισμός κ.λπ. Όπως υπογραμμίζει ο Δρ Ε. Μπέλλος, Project Manager του έργου SENSoR: ένα ιδεατό και απόλυτα ασφαλές σύστημα απαιτεί όχημα 5 αστέρων, υποδομές 5 αστέρων και οδηγούς 5 αστέρων. Ακόμα και αν,υποθετικά, μπορούσαμε να επιτύχουμε τα δυο πρώτα στο μέλλον (η παθητική ασφάλεια των οχημάτων έχει αναπτυχθεί σε σημαντικό βαθμό), το ανθρώπινο λάθος θα παραμένει πάντοτε ένα βασικός, μη ελέγξιμος παράγοντας πρόκλησης ατυχημάτων.Οι σύγχρονες προσεγγίσεις για την οδική ασφάλεια επικεντρώνονται στις βελτιώσεις εκείνες των υποδομών που θα είναι ικανές να «συγχωρήσουν» το ανθρώπινο λάθος και να μην «τιμωρήσουν με θανατική ποινή τους οδηγούς».