Το φάρμακο ceritinib της Novartis για τον καρκίνο του πνεύμονα έλαβε έγκριση στην ΕΕ

Το φάρμακο ceritinib της Novartis για τον καρκίνο του πνεύμονα  έλαβε έγκριση στην ΕΕ, συνιστώντας μία νέα θεραπεία για ορισμένους ασθενείς με ALK θετικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.

Η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το ceritinib για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με προχωρημένο μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (ΜΜΚΠ) θετικό στην κινάση αναπλαστικού λεμφώματος (ALK+), οι οποίοι έχουν λάβει προηγουμένως θεραπεία με crizotinib1. Η έγκριση του ceritinib στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) παρέχει στη συγκεκριμένη κατηγορία ασθενών μία νέα θεραπευτική επιλογή, η οποία στοχεύει ειδικά τον γονότυπο του καρκίνου τους.

“Ο μοριακός έλεγχος για τους γενετικούς “οδηγούς” στον καρκίνο του πνεύμονα παίζει καθοριστικό ρόλο καθώς ασθενείς και γιατροί καθορίζουν πως θα προχωρήσουν με τις θεραπείες, ιδίως όταν έχουν παρουσιάσει εξέλιξη της νόσου έπειτα από την αρχική θεραπεία”, δήλωσε η κυρία Stefania Vallone, υπεύθυνη διεθνών σχέσεων του οργανισμού Women Against Lung Cancer in Europe και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του οργανισμού Lung Cancer Europe (LuCE). “Οι ασθενείς με ανθεκτικό ALK+ ΜΜΚΠ είχαν πολύ λίγες διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές οι οποίες να στοχεύουν ειδικά το γονότυπο της νόσου τους. Η έγκριση του ceritinib φέρνει νέα ελπίδα στην κοινότητα του καρκίνου του πνεύμονα, καθώς συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για καινοτόμες θεραπείες”.

Κάθε χρόνο, 1,6 εκατομμύρια άνθρωποι διαγιγνώσκονται σε όλο τον κόσμο με καρκίνο του πνεύμονα, ο οποίος αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο2. Ο πιο συχνός τύπος καρκίνου του πνεύμονα είναι ο ΜΜΚΠ, που αντιπροσωπεύει το 85-90% όλων των κρουσμάτων3. Από αυτά, το 2-7% άγονται από την αναδιάταξη του γονιδίου ALK, η οποία αυξάνει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων και μπορεί να αναγνωριστεί με ένα μοριακό τεστ του καρκινικού όγκου4. Παρά τις σημαντικές θεραπευτικές προόδους για τους πάσχοντες από ALK+ ΜΜΚΠ, η εξέλιξη της νόσου είναι συχνά αναπόφευκτη και απαιτούνται περισσότερες θεραπευτικές επιλογές5.

Η έγκριση του  ceritinib στην ΕΕ βασίζεται σε στοιχεία από δύο παγκόσμιες, πολυκεντρικές, μονού σκέλους, ανοικτές μελέτες (την Μελέτη Α, που είναι επίσης γνωστή ως ASCEND-1 και την Μελέτη Β, που είναι επίσης γνωστή ως ASCEND-2). Στοιχεία από την Μελέτη Α καταδεικνύουν ότι οι πάσχοντες από ALK+ ΜΜΚΠ που λάμβαναν καθημερινά 750 mg ceritinib, έπειτα από αγωγή με χημειοθεραπεία και ακολούθως με έναν αναστολέα της ALK, παρουσίασαν ένα ποσοστό ολικής ανταπόκρισης (ORR) της τάξης του 56,4% και 37,1% στη Μελέτη Β1.

“Η έγκριση του ceritinib στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σημαντική για τους πάσχοντες από ALK+ ΜΜΚΠ οι οποίοι έχουν εξαντλήσει τις άλλες θεραπευτικές επιλογές για τη νόσο τους”, δήλωσε ο κ. Bruno Strigini, πρόεδρος της Novartis Oncology. “Η έγκριση αυτή είναι ένα ακόμα παράδειγμα της δέσμευσής μας στην ογκολογία και της συνεχιζόμενης προσήλωσής μας στην ανάπτυξη θεραπευτικών προσεγγίσεων οι οποίες στοχεύουν συγκεκριμένα γενετικά και μοριακά χαρακτηριστικά του καρκίνου”.

Η έγκριση στην ΕΕ ισχύει για τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ, συν την Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λίχτενσταϊν. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί και αποζημιώνεται στην ένδειξή του.

Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο αποτελεσματικότητας για τις Μελέτες Α και Β ήταν το ποσοστό ολικής ανταπόκρισης (ORR), συμπεριλαμβανομένης της πλήρους ανταπόκρισης και της μερικής ανταπόκρισης, για ασθενείς οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε θεραπεία με δόση 750 mg ceritinib, επιβεβαιωμένο με επαναλαμβανόμενες αξιολογήσεις που διενεργήθηκαν όχι νωρίτερα από τέσσερις εβδομάδες έπειτα από την επίτευξη για πρώτη φορά του κριτηρίου της αποτελεσματικότητας. Πρόσθετες αξιολογήσεις συμπεριέλαβαν τη διάρκεια ανταπόκρισης (DOR), την επιβίωση δίχως εξέλιξη της νόσου (PFS) και την συνολική επιβίωση (OS). Οι αξιολογήσεις των όγκων διενεργήθηκαν με βάση τα Κριτήρια Αξιολόγησης της Ανταπόκρισης επί Συμπαγών Όγκων (RECIST) 1.0 στην Μελέτη Α και τα κριτήρια RECIST 1.1 στην Μελέτη Β. Τα σχετιζόμενα με τους όγκους καταληκτικά σημεία (ORR, DOR και PFS) αξιολογήθηκαν από τους ερευνητές και από μία Ανεξάρτητη Τυφλοποιημένη Επιτροπή Ανασκόπησης (BIRC). Συγκριτικά στοιχεία αποτελεσματικότητας από τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες δεν είναι διαθέσιμα1.

Η Μελέτη Α ήταν μία Φάσης Ι μελέτη που συμπεριέλαβε μία φάση κλιμάκωσης της δόσης και μία φάση επέκτασης στη συνιστώμενη δόση των 750 mg. Η μελέτη αξιολόγησε συνολικά 246 ασθενείς με ALK+ ΜΜΚΠ οι οποίοι υποβλήθηκαν σε θεραπεία με 750 mg του ceritinib: οι 163 είχαν λάβει προτέρα θεραπεία με έναν αναστολέα της ALK και οι 83 δεν είχαν κάνει τέτοια θεραπεία. Στους ασθενείς που παλαιότερα είχαν κάνει θεραπεία με έναν αναστολέα της ALK, το ORR ήταν 56,4% [95% CI, 48,5-64,2%], η μέση DOR ήταν  8,3 μήνες [95% CI, 6,8-9,7 μήνες] και η μέση PFS ήταν 6,9 μήνες [95% CI, 5,6-8,7 μήνες] βάσει της αξιολόγησης των ερευνητών1.

Η Μελέτη Β ήταν μια Φάσης ΙΙ μελέτη, σχεδιασμένη να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των 750 mg του ceritinib σε ασθενείς με τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό ALK+ ΜΜΚΠ. Στη Μελέτη Β συμμετείχαν 140 ασθενείς, οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε προτέρα θεραπεία με μία έως τρεις γραμμές χημειοθεραπείας, ακολουθούμενες από θεραπεία με crizotinib, και οι οποίοι είχαν παρουσιάσει εξέλιξη της νόσου παρά το crizotinib1. Το ORR ήταν 37,1% [95% CI, 29,1-45,7%], η μέση DOR ήταν 9,2 μήνες [95% CI, 5,6-NE μήνες] και η μέση PFS ήταν 5,7 μήνες [95% CI, 5,3-7,4 μήνες] βάσει της αξιολόγησης των ερευνητών1.

Κατά την έναρξη των Μελετών Α και Β παρατηρήθηκαν εγκεφαλικές μεταστάσεις στο 60,1% και 71,4% των ασθενών οι οποίοι είχαν λάβει προτέρα θεραπεία με έναν αναστολέα της ALK, αντιστοίχως. Το ORR, η DOR και η αξιολογούμενη κατά BIRC PFS για τους ασθενείς με εγκεφαλικές μεταστάσεις, ήταν παρόμοια με εκείνα που αναφέρθηκαν για τον συνολικό πληθυσμό αυτών των μελετών1.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες με συχνότητα ≥10% ήταν διάρροια, ναυτία, έμετος, κάματος (κόπωση), διαταραχές στις εργαστηριακές εξετάσεις ήπατος (απαιτείται παρακολούθηση με αιματολογικές εξετάσεις), κοιλιακό άλγος, μειωμένη όρεξη, δυσκοιλιότητα, εξάνθημα, διαταραχές στις εργαστηριακές εξετάσεις νεφρών (απαιτείται παρακολούθηση με αιματολογικές εξετάσεις), οπισθοστερνικό αίσθημα καύσου (καούρες) και αναιμία. Ανεπιθύμητες ενέργειες 3-4ου βαθμού με συχνότητα ≥5% ήταν διαταραχές στις εργαστηριακές εξετάσεις ήπατος, κάματος (κόπωση), διάρροια, ναυτία και υπεργλυκαιμία (απαιτείται παρακολούθηση με αιματολογικές εξετάσεις)1.

Το ceritinib είναι ένας από του στόματος λαμβανόμενος, εκλεκτικός αναστολέας της κινάσης του αναπλαστικού λεμφώματος (ALK) – ενός γονιδίου το οποίο μπορεί να συντηχθεί με άλλα γονίδια για να δημιουργήσει μία μη φυσιολογική «πρωτεΐνη σύντηξης», που προάγει την δημιουργία και ανάπτυξη ορισμένων όγκων σε μορφές καρκίνου όπως ο μη-μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (ΜΜΚΠ). Το ceritinib είναι εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη θεραπεία ενηλίκων πασχόντων από μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα θετικό στην κινάση αναπλαστικού λεμφώματος (ALK+ ΜΜΚΠ) οι οποίοι έχουν λάβει προτέρα θεραπεία με crizotinib. Εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ceritinib είναι εγκεκριμένο για ασθενείς με ALK+ ΜΜΚΠ στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες της Βορείου Αμερικής, της Νοτίου Αμερικής, της Κεντρικής Αμερικής και της Ασίας. Πρόσθετες ρυθμιστικές αξιολογήσεις για το ceritinib βρίσκονται σε εξέλιξη παγκοσμίως.