Σούπερ Μάρκετ & FMCG: Η συμβολή του κλάδου στην εθνική οικονομία την τελευταία 5ετία

O κλάδος του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων συνεισφέρει σημαντικά στην ανάπτυξη της κοινωνικής και οικονομικής ζωής της χώρας, με την παραγωγή πλούτου, θέσεων εργασίας και καινοτόμων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Τις εξελίξεις και τις νέες τάσεις σε διάφορους τομείς που αφορούν στις εξελίξεις στον κλάδο κατά την τελευταία δεκαετία καταγράφουν οι έρευνες και αναλύσεις του ΙΕΛΚΑ, που παρουσιάζονται στο πλαίσιο του επετειακού αφιερώματος στα 45 χρόνια του σελφ σέρβις.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το ΙΕΛΚΑ, κατά την τελευταία 5ετία που εξετάζει το παρόν αφιέρωμα του περιοδικού σελφ σέρβις, εκπόνησε πλήθος μελετών και ερευνών για ένα μεγάλο εύρος θεμάτων. Το αποτέλεσμα ήταν όλοι τα εμπλεκόμενα μέρη -λιανεμπόριο, προμηθευτές FMCG, πολιτεία, επιστημονική κοινότητα, ΜΜΕ, καταναλωτές-, να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική, έγκυρη και άμεση πληροφόρηση για τα βασικά μεγέθη και τις προκλήσεις του κλάδου, μέσω των μελετών που εκπονούνται. Μερικές από τις σημαντικότερες είναι η κλαδική μελέτη για τα βασικά μεγέθη του λιανεμπορίου τροφίμων και του κλάδου των ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών (FMCG), οι επαναλαμβανόμενες έρευνες καταναλωτών, αλλά και οι μελέτες για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου. Η ανασκόπησή τους δείχνει τις βαθιές αλλαγές από τις οποίες διέρχεται ο κλάδος τα τελευταία χρόνια και τις έντονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει.

Η μελέτη με θέμα «H συμβολή του κλάδου των ταχυκινούμενων καταναλωτικών αγαθών (FMCGs) στην Εθνική Οικονομία», έχει ως στόχο την καταγραφή της συνεισφοράς του κλάδου του λιανεμπορίου τροφίμων, αλλά και του συνολικού υπερ-κλάδου τροφίμων στην εθνική οικονομία, την ανάλυση των βασικών μεγεθών και τάσεων του σήμερα και τις προοπτικές ανάπτυξης.

Πρόκειται για έναν σημαντικό κλάδο με μεγάλη σημασία για την εθνική οικονομία. Η αλυσίδα αξίας αυτών των προϊόντων αποτελείται από την Παραγωγή-Μεταποίηση, το Χονδρεμπόριο και το Λιανεμπόριο. Οι εκτιμήσεις για το μέγεθος του υπερ-κλάδου (καθώς η ΕΛΣΤΑΤ δεν έχει δημοσιεύσει σχετικά στοιχεία από το 2011) δείχνουν ότι οι συνολικές πωλήσεις ξεπερνούν τα 50 δισ. ευρώ, που οδηγούν και σε σημαντικά έσοδα για τα δημόσια ταμεία. Σημαντικό μέρος αυτών των πωλήσεων γίνεται προς το εξωτερικό, αποδεικνύοντας την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων.

Συγκεκριμένα για το λιανεμπόριο τροφίμων, η εκτίμηση είναι ότι οι πωλήσεις του ανέρχονται σε περίπου 19 δισ. ευρώ, μειωμένες τα τελευταία χρόνια, αλλά σαφώς με μικρότερη μείωση από άλλους εμπορικούς κλάδους, γεγονός που φέρνει τον κλάδο σε θέση ηγέτη στο εμπόριο από το 2011. Πράγματι, το 2011 είναι η πρώτη χρονιά που το λιανεμπόριο τροφίμων ξεπέρασε σε πωλήσεις το λοιπό λιανεμπόριο. Ενώ υπολειπόταν κατά περίπου 15% το 2008, από το 2014 το ξεπερνάει κατά 10%. Αντίστοιχη ήταν και η συγκριτική εξέλιξη στις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ συγκριτικά με τα υπόλοιπα σημεία πώλησης. Παρά τη σχετική παράλληλη πορεία των 2 καναλιών (σούπερ μάρκετ και μη σούπερ μάρκετ) το 2008 τα σούπερ μάρκετ υπολείπονταν κατά 8% των υπόλοιπων καναλιών, πραγματοποιώντας πωλήσεις σαφώς κάτω του 50% στο σύνολο των πωλήσεων των ταχυκίνητων προϊόντων. Το 2014 η εικόνα έχει αλλάξει άρδην, με τα σούπερ μάρκετ να έχουν 25% περισσότερες πωλήσεις από τα άλλα κανάλια πώλησης τροφίμων. Βέβαια, ο κλάδος εξακολουθεί να υπολείπεται κατά πολύ του Μ.Ο. της Ευρώπης, όπου τα σούπερ μάρκετ αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 90% των συνολικών πωλήσεων.