Πρωτοβουλία της Alpha Bank για την αποκατάσταση και τη συντήρηση μνημείων και ιστορικών κτιρίων

Ο πολιτισμός αποτελεί, δυστυχώς, αποδεδειγμένα ένα από τα πρώτα θύματα εν καιρώ κρίσης. Παράλληλα, όμως, η ιστορία έχει διδάξει ότι η κρίση γεννά πολιτισμό, μέσα από την ανάγκη για ανάταξη της κοινωνίας και του ηθικού της, καθώς η αναζήτηση νέων πηγών έμπνευσης περνά μέσα από την επιστροφή στις ρίζες. Σε αυτό το πλαίσιο, η ιστορία μίας χώρας και ο πολιτισμός που έχει δημιουργήσει αποτελούν εχέγγυα για το μέλλον και την έξοδο από την πνευματική, τουλάχιστον, κρίση.

Υπό αυτό το πρίσμα, είναι εν μέρει “αναμενόμενο”, αλλά και εξαιρετικά ατυχές το ότι τα τελευταία χρόνια σημαντικά μνημεία και έργα τέχνης ανά την Ελλάδα έχουν υποστεί σημαντικές φθορές, είτε αυτές προέρχονται από το χρόνο και την παραμέλησή τους, λόγω της οικονομικής κρίσης, είτε εξαιτίας άλλων εξωτερικών παραγόντων που δεν σέβονται την ιστορία της χώρας και τη σημασία αγαλμάτων, γλυπτών και κτιρίων.

Το κενό που υπάρχει στην προστασία αυτών των μνημείων έρχεται να καλύψει η Alpha Bank, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της. Κάτι που δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς η τράπεζα είναι γνωστή για την ευαισθησία που επιδεικνύει και την προσφορά της όσον αφορά την προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας.

Πρώτο βήμα σε αυτήν της την προσπάθεια αποτέλεσε το 2013 η έναρξη του προγράμματος “Οι φθορές που πληγώνουν”. Αρχικός του στόχος ήταν η αποκατάσταση και η συντήρηση γλυπτών που βρίσκονται σε εμβληματικούς χώρους του ιστορικού κέντρου των Αθηνών, ενώ πλέον η προσπάθεια έχει επεκταθεί και στη Θεσσαλονίκη, όπου δρομολογείται και η φροντίδα εμβληματικών κτιρίων της πόλης.

Όντας πλέον στον πέμπτο χρόνο εφαρμογής του, στα επιτεύγματα του προγράμματος έχει καταγραφεί η αποκατάσταση 26 γλυπτών και μνημείων στην Αθήνα, με τη συμβολή της Διευθύνσεως Συντηρήσεως Αρχαίων & Νεώτερων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Δήμου Αθηναίων.

Χαρακτηριστικά  παραδείγματα των έργων που δέχτηκαν την απαιτούμενη περιποίηση εξειδικευμένου προσωπικού αποτελούν εκείνα που βρίσκονται στον περιβάλλοντα χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Εθνικής Βιβλιοθήκης, τα οποία τα τελευταία χρόνια είχαν υποστεί εκτεταμένες καταστροφές. Ακόμη, σημαντικές παρεμβάσεις πραγματοποιήθηκαν στην Κόρη σε έκσταση του Μιχάλη Τόμπρου στη Φωκίωνος Νέγρη, στο Κοριτσάκι του Σώχου στο πάρκο του Ευαγγελισμού, σε ενότητες γλυπτών επί της Πλατείας Συντάγματος και στον περίβολο του Ιστορικού Μουσείου κ.ά. Δημιουργοί τους είναι μερικοί από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες, όπως οι Γ. Βιτάλης, Γ. Δημητριάδης, Θ. Θωμόπουλος, Ι. Κόσσος, Γ. Μπονάνος, Γ. Παπαγιάννης, Δ. Φιλιππότης, Γ. Φυτάλης κ.ά.

Και έπειτα από την εκκίνηση του προγράμματος το 2013, “Οι φθορές που πληγώνουν” μεταφέρθηκαν πέρυσι και στη Θεσσαλονίκη. Αυτή τη φορά, βασικός στόχος είναι ο εξωραϊσμός μνημείων και του περιβάλλοντος χώρου τους. Πρώτη κίνηση αποτέλεσε η προσφορά ενός συστήματος καθαρισμού και αποκαταστάσεως επιφανειών από γκράφιτι, μαζί με τα απαραίτητα για τη λειτουργία του υλικά, στον Δήμο Θεσσαλονίκης. Ο εξοπλισμός αυτός θα βοηθήσει στη βέλτιστη συντήρηση των ιστορικών μνημείων που σηματοδοτούν τη φυσιογνωμία της πόλης και την ταυτότητά της.

Περαιτέρω, στο πλαίσιο του προγράμματος της Alpha Bank παρουσιάστηκε η πρωτοβουλία “Ξαναδίνουμε λάμψη στη Νέα Παραλία”, μία δράση που πραγματοποιήθηκε με τη σύμπραξη της τράπεζας, του Κολλεγίου Ανατόλια, της ΧΑΝΘ και του Δήμου Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην ανανέωση και τη βελτίωση του χώρου της Νέας Παραλίας, που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα της πόλης, με τις παρεμβάσεις να εστιάζουν στην αποκατάσταση των φθορών που έχουν προκληθεί στο χώρο κατά τα τελευταία έτη.

Το πρόγραμμα συνεχίζεται και τη φετινή χρονιά, όμως στις δράσεις του προστέθηκε ένα ακόμη εξαιρετικά σημαντικό έργο που αφορά τρία κτίρια – ορόσημα, “ναούς” της τέχνης και του πολιτισμού. Συγκεκριμένα, η Alpha Bank έχει αναλάβει πρωτοβουλία για την αποκατάσταση και τη συντήρηση του Ωδείου Αθηνών, του ιστορικού κτιρίου του Βασιλικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος και του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.

Βασικό χαρακτηριστικό του προγράμματος είναι ότι η συντήρηση των έργων γίνεται σύμφωνα με τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές, ενώ υπάρχει και πρόβλεψη για προστασία από πιθανές μελλοντικές επεμβάσεις. Όμως, πέραν όλων των τεχνικών παρεμβάσεων, ίσως το σπουδαιότερο στοιχείο που προσφέρει η Alpha Bank με την πρωτοβουλία της είναι η ευαισθητοποίηση των πολιτών που κυκλοφορούν στο κέντρο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, προκειμένου να συμβάλλουν και οι ίδιοι στην προστασία των γλυπτών εξωτερικού χώρου και των υπολοίπων ιστορικών μνημείων στις πόλεις τους.