Νευροδιαφορετικότητα (Neurodiversity) και εργασιακό περιβάλλον: Προστιθέμενη αξία και κέρδος για τις επιχειρήσεις – (μέρος 1ο)

Γράφει για τη Global Sustain, o Κωνσταντίνος Ταχτσίδης*

Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και των τεχνολογιών αυτοματισμού έχει αλλάξει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες λειτουργούν και ανταγωνίζονται στην παγκόσμια αγορά, ειδικά τα τελευταία 1-2 χρόνια.

Καθώς οι τεχνολογίες αυτές συνεχίζουν να εξελίσσονται, πολλές μεγάλες επιχειρήσεις, που πραγματικά επενδύουν στο μέλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη, υιοθετούν όλο και περισσότερο μια πιο ανθρωποκεντρική προσέγγιση στην πρόσληψη και διαχείριση προσωπικού, εστιάζοντας στα soft skills, τις προσωπικές αρετές και τις κοινωνικές δεξιότητες των εργαζομένων και των υποψηφίων εργαζομένων.

Ήρθε επιτέλους η ώρα να μιλήσουμε σοβαρά για τη Νευροδιαφορετικότητα (neurodiversity), έναν όρο που πολλοί το βλέπουν για πρώτη φορά, αλλά σε λίγο καιρό θα είναι -και στην Ελλάδα- ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει το HR μιας εταιρείας και όχι μόνο.

Η νευροδιαφορετικότητα είναι μια ορολογία που περιγράφει τη φυσική διαφοροποίηση της εγκεφαλικής λειτουργίας και της συμπεριφοράς μεταξύ των ατόμων.
Ο όρος να περιλαμβάνει νευρο-αναπτυξιακές κατάστάσεις όπως ηΔΕΠΥ, ηΔυσλεξία, σύνδρομο Άσπεργκερ κ.ά.

Αντί να θεωρεί αυτές τις καταστάσεις ως διαταραχές -ή ακόμα χειρότερα παθήσεις- που πρέπει να θεραπευτούν ή να διορθωθούν, το ραγδαία αναπτυσσόμενο κίνημα της νευροδιαφορετικότητας, τις αναγνωρίζει απλά ως ένα από τα πολλά, διαφοροποιημένα μέρη της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Οι νευρο-αναπτυξιακές διαφορές είναι παραλλαγές της ανθρώπινης ποικιλομορφίας, όπως οι διαφορές στην εθνικότητα, το φύλο ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό και θα πρέπει να γίνονται αποδεκτές και να γιορτάζονται ως τέτοιες.

Η υιοθέτηση λοιπόν της νευροδιαφορετικότητας σημαίνει την αναγνώριση ότι κάθε άτομο έχει μοναδικές δυνάμεις και ικανότητες που μπορούν να συνεισφέρουν στον εργασιακό χώρο και κατ’ επέκταση σε κάθε εταιρεία.

Τα τελευταία χρόνια, λοιπόν, υπάρχει ένα ραγδαία αυξανόμενο ενδιαφέρον όσον αφορά στις μεθόδους υιοθέτησης της νευροδιαφορετικότητας στον εργασιακό χώρο.

Πολλές εταιρείες δεν επικεντρώνονται πλέον αποκλειστικά στην πρόσληψη ταλέντων με τον παραδοσιακό τρόπο, αλλά αρχίζουν να αναγνωρίζουν τα οφέλη της προσέλκυσης ατόμων με νευρο-αναπτυξιακές διαφορές, όπως ΔΕΠΥ, δυσλεξία, Άσπεργκερ κ.ά.

Ας διερευνήσουμε όμως λίγο πιο συγκεκριμένα τα οφέλη της νευροδιαφορετικότητας στο εταιρικό περιβάλλον και ας δούμε γιατί η προσέλκυση νευροδιαφορετικών ατόμων, είναι μια πραγματικά έξυπνη κίνηση για κάθε επιχείρηση.

Τα οφέλη της νευροδιαφορετικότητας για τις επιχειρήσεις:

  • Καινοτομία και δημιουργικότητα
    Τα νευροδιαφορετικά άτομα συχνά σκέφτονται «έξω από το κουτί» και προσεγγίζουν τα προβλήματα με αντισυμβατικούς τρόπους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε νέες ιδέες και λύσεις που διαφορετικά μπορεί να μην είχαν καν εξεταστεί.
  • Ειδικές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων
    Ο μοναδικός τρόπος σκέψης, τους βοηθά να εντοπίζουν και να επιλύουν πολύπλοκα προβλήματα, πολλές φορές πιο αποτελεσματικά και αποδοτικά από τους νευροτυπικούς συναδέλφους τους.
  • Προσοχή στη λεπτομέρεια
    Τα άτομα με νευρο-αναπτυξιακές διαφορές έχουν συχνά, αυτό που λέμε, eye for detail. Μπορούν δηλαδή να παρατηρούν πράγματα που οι άλλοι παραβλέπουν ή δεν εντοπίζουν, γεγονός που μπορεί να είναι ιδιαίτερα πολύτιμο σε τομείς όπως ο ποιοτικός έλεγχος, ο σχεδιασμός και η ανάλυση δεδομένων.
  • Ενισχυμένη παραγωγικότητα
    Τα νευροδιαφορετικά άτομα μπορούν επίσης να είναι ιδιαίτερα παραγωγικά όταν τους παρέχονται οι κατάλληλες προσαρμογές και υποστήριξη στον εργασιακό τους χώρο. Έχουν επίσης ισχυρό work ethic και υψηλά κίνητρα για να επιτύχουν.
  • Πρόσβαση σε ανεκμετάλλευτα ταλέντα
    Δημιουργώντας ένα φιλικό προς τη νευροδιαφορετικότητα περιβάλλον, οι εταιρείες μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε ανεκμετάλλευτες δεξαμενές ταλέντων. Πολλά άτομα με νευρο-αναπτυξιακές προκλήσεις είναι ιδιαίτερα ικανά και ταλαντούχα, αλλά μπορεί να αντιμετωπίζουν εμπόδια στην απασχόληση λόγω του στίγματος ή της έλλειψης προσαρμογών και διευκολύνσεων που μπορεί να παρέχει η επιχείρηση στην οποία εργάζονται.
  • Loyalty
    Η υιοθέτηση της νευροδιαφορετικότητας μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μεγαλύτερη αφοσίωση όλων των εργαζομένων. Όταν οι εργαζόμενοι αισθάνονται ότι εκτιμώνται και συμπεριλαμβάνονται σε έναν υγιή εργασιακό χώρο, είναι πιο πιθανό να κάνουν προσωπικό commitment στον οργανισμό.

Πώς οι εταιρείες μπορούν να αγκαλιάσουν τη νευροδιαφορετικότητα

Κάθε μέρα, όλο και πιο πολλές εταιρίες αναγνωρίζουν πλέον την κοινωνική, οικονομική και ηθική αξία της προώθησης ενός ποικιλόμορφου εργατικού δυναμικού.

Η επιχειρηματική κοινότητα πρέπει σύντομα και στην Ελλάδα να υιοθετήσει μια ολιστική προσέγγιση συμπερίληψης και δημιουργίας ενός εργασιακού περιβάλλοντος και κουλτούρας, που όχι μόνο θα σέβεται τα άτομα με νευροδιαφορετικότητα, αλλά θα έχει άμεσα θετική και μετρήσιμη επίπτωση στη συνολική παραγωγικότητα του εταιρικού οργανισμού.

Συγκεκριμένα:

  • Διευκόλυνση και υποστήριξη
    Η παροχή διευκολύνσεων και υποστήριξης για τα άτομα με νευροδιαφοροποιήσεις είναι ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση της επιτυχίας τους στον εργασιακό χώρο. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει διαδικασίες όπως ευέλικτα ωράρια εργασίας, υποστηρικτική τεχνολογία και περιβάλλον εργασίας φιλικο προς τις αισθήσεις των ατόμων αυτών (π.χ. αποφυγή θορύβου και έντονου φωτισμού).
  • Πρακτική προσλήψεων
    Είναι προς όφελος των ίδιων των εταιρειών να αγκαλιάσουν τη νευροδιαφορετικότητα προσαρμόζοντας τις πρακτικές προσλήψεων. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει στοχευμένη προσέγγιση νευροδιαφορετικών ατόμων, χρήση εναλλακτικών μεθόδων ερωτήσεων, αξιολόγησης και παροχής διευκολύνσεων κατά τη διαδικασία της συνέντευξης.
  • Εκπαίδευση και ανάπτυξη
    Τα προγράμματα κατάρτισης και ανάπτυξης μπορούν επίσης να προσαρμοστούν ώστε να υποστηρίζουν τα νευροδιαφορετικά άτομα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει εξειδικευμένη εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες, επικοινωνία και εκτελεστική λειτουργία.
  • Εταιρική κουλτούρα
    Η δημιουργία μιας εταιρικής κουλτούρας που εκτιμά τη νευροδιαφορετικότητα είναι επίσης σημαντική. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την εκπαίδευση όλων των εργαζομένων της εταιρείας σχετικά με τη νευροδιαφορετικότητα, το appraisal των δυνατών σημείων και των επιτευγμάτων των νευροδιαφορετικών ατόμων και την προώθηση μιας κουλτούρας συμμετοχικότητας και αποδοχής.

Case Studies και παραδείγματα

Οι εταιρείες που αγκαλιάζουν τη νευροδιαφορετικότητα έχουν ήδη αρχίσει και αποκομίζουν τα οφέλη:

Για παράδειγμα, η γερμανική πολυεθνική εταιρεία λογισμικού SAP, έχει ξεκινήσει ήδη από το 2013 το πρόγραμμά της Autism at Work, το οποίο στοχεύει στην πρόσληψη ατόμων στο φάσμα του αυτισμού. Έκτοτε, έχουν επεκτείνει το πρόγραμμα και σε άλλες νευροδιαφορικές καταστάσεις, όπως η ΔΕΠΥ και η Δυσλεξία και έχουν προσλάβει πάνω από 160 άτομα σε 10 χώρες.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η πολυεθνική εταιρεία συμβούλων EY, η οποία έχει εφαρμόσει ένα πρόγραμμα Κέντρων Αριστείας Νευροδιαφορετικότητας που επικεντρώνεται στην πρόσληψη και υποστήριξη ατόμων με νευροδιαφορετικές διαταραχές.

Συμπέρασμα
It’s a no brainer. Η αποδοχή της νευροδιαφορετικότητας στον εργασιακό χώρο μπορεί να αποφέρει πολύτιμα οφέλη στις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων της καινοτομίας, τη βελτιωμένη επίλυσης προβλημάτων και της μεγαλύτερης αφοσίωσης των εργαζομένων.

Με την παροχή διευκολύνσεων και υποστήριξης, την αλλαγή των πρακτικών πρόσληψης, την παροχή κατάρτισης και την προώθηση μιας κουλτούρας συμπερίληψης, οι εταιρείες μπορούν και πρέπει να αγκαλιάσουν τη νευροδιαφορετικότητα και να αποκτήσουν πρόσβαση σε μια πολύτιμη δεξαμενή ανεκμετάλλευτων ταλέντων.

Προσωπικά και σε κάθε συζήτηση που έχω με επιχειρηματίες, προτείνω πως τουλάχιστον το 10% των εργαζομένων πρέπει να είναι… «νευροδιαφορετικοί».

Ας δημιουργήσουμε μια πιο συμπεριληπτική κοινωνία που θα εκτιμά τη διαφορετικότητα σε όλες τις μορφές της.
Ας δημιουργήσουμε και ένα εργασιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο και τα άτομα με αναπτυξιακές προκλήσεις θα νιώθουν πως το εργασιακό τους περιβάλλον, τους επιτρέπει να «ξεκλειδώσουν» και να αναπτύξουν τα πολύπλευρα ταλέντα τους.
Την ίδια ώρα οι εταιρείες προσθέτουν στο δυναμικό τους ανεκτίμητη προστιθέμενη αξία.

Τα άτομα με νευροδιαφορετικότητα, απλά σκεφτόμαστε διαφορετικά.
Δεν είναι υπέροχο;

Την Πέμπτη, 27 Απριλίου και ώρα 19:00, στο ΣΕΡΑΦΕΙΟ του Δήμου Αθηναίων, έχω την τιμή να διοργανώνω την εκδήλωση, με τίτλο «ΣΚΕΦΤΟΜΑΣΤΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ: Η ΑΘΗΝΑ ΑΓΚΑΛΙΑΖΕΙ ΤΗ ΝΕΥΡΟ-ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ». Μια ανοιχτή εκδήλωση για όλο το εύρος των νευρο-αναπτυξιακών διαταραχών (ΔΕΠΥ, Δυσλεξία, Άσπεργκερ κ.α.) που υποδέχεται -για πρώτη φορά τόσο συμπεριληπτικά- το κίνημα τις νευροδιαφορετικότητας στην Ελλάδα.

Στην εκδήλωση αυτή, θα μιλήσουν, πετυχημένοι επαγγελματίες από διάφορα πεδία, που αντιμετωπίζουν νευρο-αναπτυξιακές προκλήσεις. Οι ομιλητές θα μοιραστούν τις εμπειρίες τους και θα αναλύσουν την επίδραση που είχαν και εξακολουθούν να έχουν αυτές οι προκλήσεις στην εργασιακή και προσωπική καθημερινότητά τους.

Στην εκδήλωση θα συμμετέχει και ο Δήμαρχος Αθηναίων, κ. Κώστας Μπακογιάννης.

Στόχος της εκδήλωσης είναι να κατανοήσουμε όλοι ότι οι νευρο-αναπτυξιακές διαφορές δεν είναι ασθένειες, αλλά ένας διαφορετικός τρόπος λειτουργίας του εγκεφάλου.

Πηγή Άρθρου: Κωνσταντίνος Ταχτσίδης

*Ο Κωνσταντίνος Ταχτσίδης είναι Δημοσιογράφος/Communications Specialist/Neurodiversity Advocate και διαγνώστηκε με ΔΕΠΥ πριν 3 χρόνια.

<BACK

ΠΕΡΗΦΑΝΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΛΗ & ΤΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΑΣ