Η ΔΕΗ συμμετέχει αύριο, Παρασκευή, 22 Μαΐου, στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Βιοποικιλότητας, μέσα από νέες μεγάλες επενδύσεις, ενεργό στήριξη ερευνητικών έργων και καθημερινές δράσεις που θα έχουν ιδιαίτερα θετικές συνέπειες για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τη βιοποικιλότητα.
Η διατήρηση της βιοποικιλότητας και η αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος αποτελούν σημαντικότατες προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας.
Οι αρχές για τη διαχείριση και προστασία οικοτόπων και ειδών έχουν τεθεί από τη Σύμβαση για τη Διατήρηση της Άγριας Ζωής και του Φυσικού Περιβάλλοντος της Ευρώπης (Βέρνη, 1979), την Οδηγία για τους Οικοτόπους (92/43/ΕΟΚ) και τη Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα (Ρίο, 1992), σύμφωνα με την οποία, «όλα τα συμβαλλόμενα Μέλη -μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η χώρα μας- είναι υποχρεωμένα να εντάξουν τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση της βιοποικιλότητας στα προγράμματα και στις πολιτικές τους».
Η ΔΕΗ, άμεσα ανταποκρινόμενη σε αυτό το διεθνές κάλεσμα, εκτός από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και την κάλυψη άλλων κοινωνικών αναγκών πολύ μεγάλης σημασίας -όπως άρδευση, ύδρευση, αντιπλημμυρική προστασία, κ.λπ.- θεωρεί ως υποχρέωσή της να συμβάλλει με έργα και δράσεις στη διατήρηση και προστασία των οικοσυστημάτων και των μορφών ζωής που απαντώνται σε αυτά.
Η ΔΕΗ σε συνεργασία με επιστημονικούς ερευνητικούς φορείς, προωθεί συστηματικά την καταγραφή της σύστασης και αφθονίας των ιχθυοπληθυσμών, την παρακολουθήση της κατάστασης των βιοτόπων τους, τη διαμόρφωση και υλοποίηση διαχειριστικών μέτρων για την αποκατάσταση και προστασία τους, σε υδάτινα συστήματα, όπου αναπτύσσονται δραστηριότητές της. Η Επιχείρηση αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην αποτελεσματική προστασία των υδάτινων συστημάτων, γιατί η ύπαρξη παρυδάτιας ή/και υδρόβιας χλωρίδας, καθώς και η αφθονία ιχθυοπανίδας αποτελούν σαφή ένδειξη της υγείας του βιοτόπου.
Στο πλαίσιο των ανωτέρω δράσεων, πρόσφατα υλοποιήθηκε (σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών) ένα ερευνητικό έργο, το οποίο είχε ως αντικείμενο τη διερεύνηση των επιπτώσεων στην αυτόχθονη ιχθυοπανίδα του ρέματος Γεροπόταμου (στην ευρύτερη λεκάνη απορροής ποταμού Αξιού) από την κατασκευή του φράγματος Σκοπού-Παπαδιάς και τη διατύπωση προτάσεων για την άμβλυνση των επιπτώσεων του εν λόγω φράγματος στους ιχθυοπληθυσμούς.
Στις σημαντικότερες δράσεις και αποτελέσματα του έργου αυτού περιλαμβάνονται:
- Η διερεύνηση της σύστασης της αυτόχθονης ιχθυοπανίδας του Γεροπόταμου που περιλαμβάνει συνολικά πέντε αυτόχθονα είδη ψαριών, τα Salmo pelagonicus (άγρια πέστροφα), Barbus balcanicus (μπριάνα), Gobio balcanicus (γυφτόψαρο), Squalius vardarensis (τυλινάρι) και Alburnoides bipunctatus (τσιρωνάκι), τα οποία υπόκεινται σε ένα ή περισσότερα καθεστώτα προστασίας. Στο Γεροπόταμο καταγράφηκαν επιπλέον και δύο αλλόχθονα, εισαχθέντα είδη, τα Carassius gibelio (πεταλούδα) και Cyprinus carpio (κυπρίνος).
- Η διερεύνηση της αφθονίας, της ποσοστιαίας σύστασης, της ποιοτικής σύνθεσης (κατανομές μεγεθών), καθώς και της κατανομής των ιχθυοπληθυσμών κατά μήκος του ρέματος. Έτσι, κατά τη διάρκεια της κατασκευής του φράγματος Σκοπού-Παπαδιάς, στο ορεινό τμήμα της υδρολογικής λεκάνης (στα ανάντη του φράγματος) αλιεύθηκε ένα μόνο είδος ψαριού, η άγρια πέστροφα S. pelagonicus, στο ημιορεινό τμήμα της λεκάνης (στα αμέσως κατάντη του φράγματος) επίσης ένα είδος, το B. balcanicus, ενώ στο ημιπεδινό τμήμα αλιεύθηκαν τουλάχιστον δύο, ή περισσότερα, αυτόχθονα είδη.
- Η υδρολογική παρακολούθηση του ρέματος και η εκτίμηση της χημικής-φυσικοχημικής ποιότητας του νερού και η ταυτόχρονη, λεπτομερής καταγραφή των ανθρωπογενών πιέσεων στο υδάτινο σύστημα (συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής του φράγματος) και των επιπτώσεών τους στη σύσταση και αφθονία της ιχθυοπανίδας.
- Τέλος, η σύνθεση διαχειριστικών μέτρων για την άμβλυνση των ανθρωπογενών επιπτώσεων στο οικοσύστημα και την αποκατάσταση -στο μέτρο του δυνατού- των ιχθυοσυναθροίσεων. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει εδώ, στον πληθυσμό της άγριας πέστροφας του Γεροπόταμου, ο οποίος ζει στο ορεινό τμήμα του ρέματος (στα ανάντη του φράγματος), σε περιβάλλον με τρεχούμενα, κρύα νερά (χαμηλότερη καταγεγραμμένη θερμοκρασία 0,3 οC, Ιανουάριος 2008, υψηλότερη 15,0 οC, Ιούλιος 2007) και πυκνή παρόχθια βλάστηση. Στα πλαίσια της υπόψη έρευνας αποδείχθηκε, ότι ο πληθυσμός αυτός αποτελεί έναν «καθιστικό» τύπο πέστροφας που αναπαράγεται αυτόνομα και, επιπλέον, αποτελεί ένα μοναδικό γενετικό απόθεμα, το οποίο εκτιμάται ότι θα προστατευθεί καλύτερα παραμένοντας σε απομόνωση.
Έτσι, προτείνεται η αποφυγή δημιουργίας ιχθυοδιαδρόμου στο φράγμα, διότι -εκτός των παραπάνω-
(α) η περιβαλλοντική υποβάθμιση του ρέματος στα κατάντη του φράγματος δεν επιτρέπει τη διατήρηση του είδους εκεί, και
(β) η πιθανότητα γενετικής ρύπανσης της άγριας πέστροφας στο κατάντη τμήμα είναι μεγάλη, καθώς όλοι οι νόμιμοι, παρελθόντες εμπλουτισμοί έλαβαν χώρα σε αυτό, όπως επίσης και στα κατάντη των λοιπών ρεμάτων της υδρολογικής λεκάνης του Λύγκου.
Η ΔΕΗ και η θυγατρική της ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχουν ήδη πραγματοποιήσει σημαντικού ύψους επενδύσεις οι οποίες έχουν πολύ θετικές συνέπειες για το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα. Μέσα από την κατασκευή ταμιευτήρων, με την αξιοποίηση των υδατίνων πόρωνμ την ορθολογική χρήση του νερού κλπ ο Όμιλος ΔΕΗ έχει να επιδείξει ένα πλούσιο έργο για την ανάπτυξη και προστασία της βιοποικιλότητας.
Με τις νέες περιβαλλοντικές επενδύσεις που πραγματοποιεί ο Όμιλος της ΔΕΗ θα συμβάλλει άμεσα τόσο στην αποτελεσματικότερη προστασία του Περιβάλλοντος όσο και στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας και της ιχθυοπανίδας σε αρκετές περιοχές της χώρας μας.