Το… αποτύπωμα των επιχειρήσεων στην κοινωνία

Του κ. Μιχάλη Σπανού, Διευθύνοντος Εταίρου της EuroCharity

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την ανανεωμένη της στρατηγική που προτίθεται να υιοθετήσει για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) για την περίοδο 2011-2014 {COM(2011) 681}.

Αρχικά, η Κομισιόν υιοθετεί έναν νέο ορισμό της ΕΚΕ ως «η ευθύνη των επιχειρήσεων για τον αντίκτυπο των δραστηριοτήτων τους στην κοινωνία» σύμφωνα με τον οποίο οι εταιρείες καλούνται να καθιερώσουν μια μακροχρόνια στρατηγική ΕΚΕ και να μετριάσουν τυχόν αρνητικές επιπτώσεις των δραστηριοτήτων τους, διενεργώντας μεταξύ άλλων μετρήσεις κινδύνων, ειδικά στην εφοδιαστική τους αλυσίδα.

Η νέα στρατηγική της Ε.Ε. περιλαμβάνει τόσο ενέργειες που θα αναλάβει η ίδια όσο και προτροπές προς τις επιχειρήσεις.

Συγκεκριμένα οι στόχοι είναι οι εξής:

1) Η διάδοση των πρακτικών ΕΚΕ: μέσω της δημόσιας αναγνώρισης στις ενέργειες που λαμβάνουν οι εταιρείες προς αυτήν την κατεύθυνση. Η Επιτροπή στηριζόμενη σε καλές πρακτικές ΕΚΕ που εφαρμόζουν οι εταιρείες σε κράτη μέλη της, θα ενισχύσει το συμβουλευτικό της ρόλο για τη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων με σκοπό την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής στρατηγικής 2020. Συγκεριμένα, θα προωθηθεί ο διάλογος μεταξύ των κοινωνικών εταίρων σε τομείς όπως η απασχόληση, το δημογραφικό, οι προκλήσεις στο χώρο εργασίας και θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην επιχειρηματική δεοντολογία και ευθύνη στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας. Τα αποτελέσματα αυτού του διαλόγου θα αξιολογηθούν μέχρι το τέλος του 2012 και θα αποτελούν οδηγό για μελλοντικές ενέργειες της Ε.Ε..

Αναλυτικά, η Κομισιόν σκοπεύει να δημιουργήσει μέσα στο 2013 μια πλατφόρμα ΕΚΕ σε διαφόρους τομείς της αγοράς, ώστε όλοι οι κοινωνικοί εταίροι να δεσμευθούν δημόσια σχετικά με θέματα ΕΚΕ, και όλοι μαζί να ελέγχουν την πρόοδο αυτών των δεσμεύσεων.

Επίσης, το 2012 θα καθιερωθεί ένα νέο βραβείο για την επιβράβευση συνεργιών μεταξύ εταιρειών και άλλων κοινωνικών εταίρων σε θέματα ΕΚΕ.

2) Η ενίσχυση της εμπιστοσύνης στις εταιρείες: με την καταπολέμηση της παραπλανητικής διαφήμισης σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις προϊόντων, στο πλαίσιο επικείμενης (2012) Οδηγίας για τις Αθέμιτες Εμπορικές Πρακτικές (Unfair Commercial Practices Directive). Επιπλέον θα αρχίσει διάλογος μεταξύ εταιρειών και των άλλων κοινωνικών εταίρων σχετικά με το ρόλο των επιχειρήσεων στον 21Ο αιώνα (μέσω ερευνών) με στόχο μια αμοιβαία κατανόηση.

3) Η βελτίωση των αυτο-ελεγκτικών μηχανισμών: με το ξεκίνημα, εντός του 2012, διαδικασίας μεταξύ εταιρειών και κοινωνικών εταίρων διαμόρφωσης ενός κώδικα καλών πρακτικών.

4) Η ενίσχυση των επιβραβεύσεων για δράσεις ΕΚΕ: μέσω της υιοθέτησης πολιτικών στον τομέα της κατανάλωσης (επαναδιαπραγμάτευση του Sustainable Consumption and Production Plan), των δημοσίων προμηθειών (διευκόλυνση στην ενσωμάτωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων) και των επενδύσεων (ρυθμιστικές προτάσεις για διαφάνεια στο χρηματιστοπιστωτικό σύστημα, απαιτώντας από επενδυτικούς οργανισμούς να ενημερώνουν τους πελάτες τους για τυχόν κανόνες και κριτήρια επιχειρηματικής υπευθυνότητας και ηθικής που εφαρμόζουν)

5) Η βελτίωση των πληροφοριών που παρέχονται μέσα από τους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς απολογισμούς: μέσω μιας νομοθετικής πρότασης για τη διαφάνεια αυτών των πληροφοριών. Επίσης, η παρότρυνση των εταιριών να μετρούν και να καταγράφουν την περιβαλλοντική τους απόδοση με μια κοινή μεθοδολογία.

6) Η περαιτέρω προώθηση της ΕΚΕ στην εκπαίδευση, στην έρευνα και στην επιμόρφωση: ενισχύοντας οικονομικά προσπάθειες για διάδοσή τους και ξεκινώντας το 2012 εκστρατεία ευαισθητοποίησης σε επαγγελματίες και εκπαιδευτικούς.

7) Η έμφαση στη σημασία των εθνικών στρατηγικών ΕΚΕ: δημιουργώντας από κοινού με τις χώρες-μέλη έναν αναθεωρημένο μηχανισμό εθνικών στρατηγικών ΕΚΕ (τα μέλη θα πρέπει να επικαιροποιήσουν ως τα μέσα του 2012 τα εθνικά τους σχέδια στο πλαίσιο του Europe 2020).

8) Ο συντονισμός των ευρωπαϊκών και διεθνών προσεγγίσεων σε θέματα ΕΚΕ: παρακολουθώντας τις δεσμεύσεις των ευρωπαϊκών εταιρειών. Συγκεκριμένα, η Ε.Ε. προσκαλεί τις μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες να δεσμευθούν ότι μέχρι το 2014 θα εντάξουν στις στρατηγικές τους πρακτικές ένα από τα διεθνή πλαίσια όπως UN Global Compact, τις οδηγίες του ΟΑΣΑ για τις πολυεθνικές εταιρείες ή τα κριτήρια του ISO 26000, καθώς επίσης και να σεβαστούν την τριμερή διακήρυξη του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO).

Επιπλέον, μετά από διαπραγμάτευση με τις εταιρείες η Ε.Ε. θα συντάξει μέσα στο 2012 μια αναφορά με κατευθυντήριες γραμμές για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με βάση τις οδηγίες του ΟΗΕ και θα προτρέψει τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν εθνικές στρατηγικές για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τέλος, η Ε.Ε. θα επιδιώξει τον ενστερνισμό των αξιών της ΕΚΕ από όσες χώρες επιθυμούν να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πιστεύουμε ότι σε κάθε περίπτωση, η νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ΕΚΕ για την επόμενη τριετία, αποτελεί σημαντικότατο βήμα στην προσπάθεια διαμόρφωσης ενός ισότιμου, διαφανούς, αποτελεσματικότερου και ισόρροπου πλαισίου προώθησης, υιοθέτησης, ενσωμάτωσης αλλά και παρακολούθησης επίτευξης των αρχών της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Θέλουμε επίσης να πιστεύουμε ότι και στην Ελλάδα, θα δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν την ομαλή και απερίσπαστη υιοθέτηση της νέας στρατηγικής της Ε.Ε. και στη χώρα μας.

Είναι για εξαιρετική ευκαιρία για τη χώρα μας, η οποία βρίσκεται στο ξεκίνημα μιας νέας αρχής, να πρωταγωνιστήσει στην ανάπτυξη αυτού του νέου στρατηγικού πλαισίου της Ε.Ε. ανακτώντας πίσω σημαντικό μέρος της χαμένης της αξιοπιστίας, τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο.