YouBeHero: Μπορεί μια δωρέα να είναι ανιδιοτελής;

Τι είναι η ανιδιοτέλεια; Ποια η σημασία της λέξης; Υπάρχει μετάφραση; Υπάρχει μια ξεκάθαρη ερμηνεία; Τελικά, υπάρχει ανιδιοτέλεια σήμερα; Υπήρξε ποτέ;

Η ανιδιοτέλεια ορίζεται ως η απουσία ιδιότελειας, δηλαδή είναι χαρακτηριστικό ενός ανθρώπου, του οποίου οι πράξεις δεν υπαγορεύονται από το συμφέρον ή το προσωπικό όφελος. Μια πιο ανεπίσημη ερμηνεία του όρου θα μπορούσε να είναι ότι κάποιο άτομο πράττει μια ενέργεια χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα. Το κάνει δηλαδή μόνο και μόνο επειδή πηγάζει από μέσα του, έχοντας αγνά κίνητρα. Βέβαια, υπάρχουν πολλές διαφορετικές μεριές του ίδιου νομίσματος όσον αφορά την ανιδιοτέλεια. Στην περίπτωση των φιλανθρωπιών και των δωρεών οι απόψεις διίστανται. Μία είναι η ερώτηση που συνδέει τις δύο πλευρές : «Μπορεί μια δωρεά να είναι ανιδιοτελής; ».

Οι απαντήσεις αν και αρχικά φαίνονται να είναι οι δύο προφανείς, οι οποίες αντικρούονται, υπάρχει ένα ευρύ φάσμα πάνω στο οποίο θα μπορούσε κάποιος να επιχειρηματολογήσει. Αυτό σημαίνει, ότι το άσπρο και το μαύρο αντικαθίστονται από ένα μεγάλο φάσμα του γκρι. Μια ματιά στην ιστορία όμως μπορει να βοηθήσει στην συγκρότηση μιας ολοκληρωμένης άποψης.

Στην Αρχαία Ελλάδα υπήρχε το κράτος πρόνοιας, το οποίο εξασφάλιζε τον κατώτατο μισθό για την επιβίωση, για τους λιγότερο προνομιούχους. Παρόλο που αυτή η τακτική μοιάζει με φιλανθρωπία, πρωτεύον λόγος της ήταν η εκδήλωση συγκροτημένης πολιτικής. Φυσικά, οι εκδηλώσεις φιλανθρωπίας δεν έμεναν μόνο στο μισθό αλλά αναδιπλώνονταν σε όλο το κράτος σε κάθε βαθμίδα εργαζομένου, έτσι ώστε να υπερισχύει η δικαιοσύνη και όποιος έκανε κάτι για να διαταράξει αυτή την ισορροπία τον περίμενε σοβαρή ποινή μέχρι και θάνατος. Βλέπουμε δηλαδή ότι η φιλανθρωπία στην Αρχαία Ελλάδα έπαιζε ένα σημαντικό ρόλο ως θέσπιση της δικαιοσύνης ανάμεσα στους πολίτες, προάγοντας με αυτόν τον τρόπο την ανιδιοτέλεια και την προσφορά στον συνάνθρωπο.

Κάνοντας ένα βήμα παραπέρα στην ιστορία και φτάνοντας στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία, βλέπουμε και εδώ ότι το κράτος είχε φροντίσει για την ανακούφιση των πολιτών. Οι Βυζαντινοί απαιτούσαν από τους κυβερνήτες τους να ασκούν την φιλανθρωπία, να εφαρμόζουν ανθρωπιστική πολιτική, να περιορίζουν τη βία και να δείχνουν αγάπη προς τον λαό. Ενώ όμως στην Αρχαία Ελλάδα αυτό γινόταν για να υπάρχει ισότητα και ισορροπία στο κρατός, στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία ο λόγος ήταν πολύ διαφορετικός. Ο αυτοκράτορας ήταν αυτός που αντιπροσώπευε την πολιτεία και έπρεπε να μιμείται το έργο του Θεού. Με τις φιλανθρωπίες, εκτός από τα οφέλη που θα είχες στη γη, θα συγχωρούνταν και οι αμαρτίες σου. Παρόλο, που ακόμα και σε αυτήν την εποχή προάγονται οι δωρεές και οι φιλανθρωπίες, απώτερος σκοπός, με μια πιο εξονυχιστική ματιά, ήταν η ιδιοτέλεια. Με απλά λόγια, ο κάθε ένας έδινε ό,τι καλύτερο μπορούσε με στόχο να είναι «σωστός» απέναντι στην πολιτεία του και στα θεία.

Ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ υποστήριξε ότι η φροντίδα για τους συνανθρώπους μας, είναι το στοιχείο που προσδίδει σε όλους μας την ανθρώπινή μας διάσταση. Μήπως όμως ο πρωταρχικός λόγος ύπαρξής του ανθρώπου είναι να στηρίζει τον συνάνθρωπό του; Και τι συμβαίνει στην περίπτωση που κάποιος, ενώ τον στηρίζει, έχει κάποιον απώτερο σκοπό;

Υπάρχει μια λεπτή γραμμή που διαχωρίζει την ανιδιοτέλεια και την ιδιοτέλεια με την προσφορά. Αυτή η γραμμή έγκειται στον χαρακτήρα του κάθε ανθρώπου και στην πραγματική εικόνα των κινήτρων του. Από το μακρινό παρελθόν μέχρι τις μέρες μας, υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να εκμεταλλευτούν τους γύρω τους. Επίσης όμως, υπάρχουν άνθρωποι που από τα ενδόμυχά τους εκπέμπεται η προσφορά χωρίς αντάλλαγμα. Με την ανάπτυξη όλο και περισσότερων οργανισμών για την παροχή βοήθειας σε διάφορες ευπαθείς και μη ομάδες, στο περιβάλλον αλλά και στα ζώα, υπάρχει έντονη καχυπόψια και συνεχώς υπάρχουν άτομα που θα αναρωτηθούν για τους πραγματικούς σκοπούς πίσω από τέτοιες ομάδες.

Πολλά άτομα θα θελήσουν να υποστηρίξουν τους σκοπούς τους μέσα από τις φιλανθρωπίες και τις δωρεές, ακόμη περισσότερα όμως θα θελήσουν να τους διαψεύσουν και θα υποστηρίζουν συνεχώς την αστείρευτη ανάγκη τους για την ανιδιοτέλεια. Η λεπτή γραμμή των δύο πλευρών μπορεί να σπάσει αν κοιτάξει ο καθένας το άτομό του και κάνει ενέργεις για να το καλλιεργήσει περισσότερο. Ο Αριστοτέλης είπε ότι η μόρφωση του μυαλού χωρίς τη μόρφωση της καρδιάς δεν είναι καθόλου μόρφωση. Η ανιδιοτέλεια στηρίζεται στην μόρφωση και την παιδεία, η ιδιοτέλεια στην απουσία της.

Η απάντηση στο αρχικό ερώτημα εξαρτάται από τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά και κατα πόσο έχει αγνά κίνητρα. Το σημαντικό όμως είναι ότι με αυτές τις φιλανθρωπίες υπάρχει μεγάλη στήριξη των ανθρώπων γύρω μας. Ας παραμερίσουμε την καχυποψία και την ιδιοτέλεια και ας βάλουμε στην θέση της για πρώτη φορά την σωστή ενημέρωση και την αγάπη για τον πλησίον μας.

Για περισσότερες πληροφορίες για τις δωρεές ανα τους αιώνες μπορείς να βρεις στα παρακάτω links:

The Ancient web Greece

Dogma.gr

Verena.gr

Πηγή: http://blog.youbehero.com

Πηγή φωτογραφίας: http://blog.youbehero.com/mporei-mia-dorea-na-einai-anidiotlis/