Ηθική και Επιχειρείν: Η Ευρωπαϊκή Εμπειρία

Με πρωτοβουλία του Τομέα Ηγεσίας της Ελληνικής Εταιρείας Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ), πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα «Γιώργος Κοντογεώργης» μια σημαντική εκδήλωση με κύριο ομιλητή τον καθηγητή κ. Νικηφόρο Διαμαντούρο, που είναι ο επανεκλεγείς για μια πενταετία Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής.

Αναφερόμενος στο έργο του, ο Καθηγητής Ν. Διαμαντούρος υπογράμμισε ότι κύρια αποστολή του είναι η προώθηση της διαφάνειας και των μηχανισμών λογοδοσίας, καθώς και η εμπέδωση των ηθικών αξιών στο δημόσιο βίο με απώτερο στόχο την ενδυνάμωση του πολίτη και τη βελτίωση της ποιότητας της δημοκρατίας.

«Παρ’ όλο που τα ζητήματα επιχειρηματικής ηθικής δεν εμπίπτουν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων μου, είπε ο κ. Διαμαντούρος, ωστόσο δέχτηκα με χαρά τη πρόσκληση της ΕΕΔΕ, γιατί πιστεύω ότι οι εμπειρίες που έχω αποκομίσει στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων μου μπορούν να προσφέρουν χρήσιμα διδάγματα σε εκείνο το τμήμα του επιχειρηματικού κόσμου για το οποίο οι ηθικές πλευρές της επιχειρηματικότητας αποτελούν σοβαρό αντικείμενο προβληματισμού και ενεργειών».

Όπως επεσήμανε ο ομιλητής ο θεσμός του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή θεσπίστηκε με τη συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992. Έτσι ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η θητεία του όπως και αυτή του Κοινοβουλίου είναι πενταετής. «Κύρια αποστολή μου, είπε ο κ. Διαμαντούρος είναι η διασφάλιση και η προώθηση της χρηστής και ορθής διοίκησης και της διοικητικής διαφάνειας στο επίπεδο των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων». Στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή μπορεί να απευθυνθεί κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που κατοικεί ή έχει την καταστατική του έδρα σε κράτος-μέλος της Ένωσης. Ο Διαμεσολαβητής λοιπόν διερευνά αναφορές που αφορούν εικαζόμενες περιπτώσεις κακοδιοίκησης στα θεσμικά όργανα ή οργανισμούς της Ένωσης με εξαίρεση το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ας σημειωθεί ότι οι αποφάσεις του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή δεν είναι νομικά δεσμευτικές. Επεσήμανε επίσης ότι το 2009 έλαβε 3098 αναφορές από πολίτες της Ε.Ε., εταιρείες, μη κυβερνητικές οργανώσεις και σωματεία. Σε ποσοστό 77% του συνόλου των υποθέσεων οι ενδιαφερόμενοι βοηθήθηκαν για προσφυγή στα αρμόδιο όργανα. Τόνισε επίσης, ότι ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί τόσο την ηθική στο δημόσιο τομέα όσο και την επιχειρησιακή ηθική είναι οι συγκρούσεις συμφερόντων και οι δωροληψίες που ανακύπτουν συχνά στις σχέσεις μεταξύ δημοσίων παραγόντων και επιχειρήσεων. Ακόμη, ο κ. Διαμαντούρος επεσήμανε ότι στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή μπορούν να προσφύγουν φυσικά πρόσωπα ή οργανώσεις που κρίνουν ότι στις συναλλαγές τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση (συμμετοχές σε διαγωνισμούς) οι τυχούσες αποφάσεις αποκλεισμού τους δεν είναι απόλυτα διαφανείς.

Εξ άλλου μιλώντας για διαφάνεια ο κ. Διαμαντούρος είπε ότι η τελευταία επεκτείνεται και στη διαχείριση πόρων της Ε.Ε. Συγκεκριμένα είπε ότι θεσπίστηκε η δημοσιοποίηση των ονομάτων των δικαιούχων των διαρθρωτικών ταμείων, των προγραμμάτων εξωτερικής βοήθειας και των πιστώσεων που προέρχονται από τα γεωργικά ταμεία. Για να διευκολύνει την πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες, κατά τον Έλληνα Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, η Επιτροπή δημιούργησε μια κεντρική βάση δεδομένων το Δημοσιονομικό Σύστημα Διαφάνειας. Στο μέλλον, το Σύστημα αυτό θα επεκταθεί προκειμένου να συμπεριλάβει πληροφορίες σχετικά με συμβάσεις που συνάπτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να καλύψει διοικητικές ανάγκες της. Τέλος, ο Καθηγητής Ν. Διαμαντούρος είπε ότι στο εσωτερικό της Ε.Ε. λειτουργούν μηχανισμοί ελέγχου και αποκάλυψης παρατυπιών που επιτρέπουν την πρόληψη ή την καταγγελία υπερβάσεων που είναι αντίθετες στη δημόσια ηθική. Για παράδειγμα ο ομιλητής αναφέρθηκε σε ελέγχους που μπορούν να γίνουν στο επίπεδο των χορηγήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

Τον Καθηγητή Νικηφόρο Διαμαντούρο, προλόγισε ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ κ. Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, ο οποίος και υπογράμμισε το ζωτικό ρόλο που διαδραματίζει ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής στην προστασία ηθικών κανόνων του δημοσίου βίου και στην προώθηση δημοκρατικής διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Την ομιλία του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή παρακολούθησαν οι κ.κ. Τζίνα Μαμιδάκη, Πρόεδρος του Τομέα Ηγεσίας της ΕΕΔΕ και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Εταιρείας, Νίκος Αναλυτής, Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, Παναγιώτης Θωμόπουλος, πρώην Υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Δημήτρης Μαύρος, Πρόεδρος της Ένωσης Εταιρειών Διαφήμισης, Επικοινωνίας, Φαίδων Στράτος, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Επαγγελματικού Προσανατολισμού, Άρης Συγγρός, Γενικός Δ/ντής της Διεθνούς Διαφάνειας και πλήθος μελών της ΕΕΔΕ.